Is de koning medeplichtig aan de genocide in Gaza?

“U bent medeplichtig aan de genocide.” Als acteur Nasrdin Dchar op 27 juli een bericht de wereld inslingert over de humanitaire ramp in Gaza, windt hij er geen doekjes om. Koning Willem-Alexander is naar zijn mening medeplichtig aan de genocide, omdat hij in de regering zit. Toen ik lezersvragen over de brief binnenkreeg, wist ik gelijk waar ik mijn column dit keer aan zou wijden. Want ís de Koning echt medeplichtig – of laten we zeggen: medeverantwoordelijk – voor het politieke beleid? Als staatshoofd maakt hij inderdaad onderdeel uit van de regering. Wie de lessen op school nog helder voor ogen heeft, kan het riedeltje vast nog opdreunen. Koning + ministers = regering. Ministers + staatssecretarissen = kabinet. Hoewel het door deze opsomming net lijkt alsof de Koning op politiek vlak een flinke vinger in de pap heeft, is de werkelijkheid anders. Het kabinet bepaalt het kabinetsbeleid, de Koning heeft daar geen zeggenschap over. Dat beaamt ook Wim Voerman, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.

“Sinds het midden van de negentiende eeuw is de Koning onschendbaar en zijn de ministers verantwoordelijk”

Hoewel de Koning bijna wekelijks wordt bijgepraat door de minister-president, heeft hij geen invloed op het kabinetsbeleid. Koning Willem-Alexander ondertekent weliswaar alle wetten, maar zijn handtekening kan niet worden gezien als een steunbetuiging of inhoudelijke betrokkenheid. Het is slechts een formaliteit.” Onder elke nieuwe wet staat dan ook een contra­seign, oftewel een tweede handtekening van een minister. Diegene draagt de politieke verantwoordelijkheid. Dus nee, Koning Willem-Alexander is niet medeplichtig aan de situatie in Gaza. Als Dchar beter had opgelet op school, had hij dat kunnen weten.

Benieuwd naar het hele artikel? Dat leest u in MAX Magazine 33 + 34. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.