Deze week begint het collecteseizoen weer. Traditioneel wordt de aftrap verricht door het grootste goede doel. Dat is KWF Kankerbestrijding, dat zoals altijd de eerste week na de vakantie toegewezen heeft gekregen. Na KWF volgen het Spierfonds, de Nierstichting, Handicap.nl, de Dierenbescherming, de Nederlandse Brandwonden Stichting en de Diabetes Fonds. Allemaal een verschillende week zodat ze niet in elkaars het vaarwater zitten.
Maar de afgelopen jaren is de collecteweek geëvalueerd in een brede actieweek, waarin de collecte een steeds beperktere rol speelt. Begeleid door tv- en radioreclames zullen vrijwilligers vooral digitaal collecteren, via WhatsApp of hun facebookpagina. De twee grootste goede doelen, KWF en het Rode Kruis, zijn al met de geldcollecte gestopt. Daarmee kwam er eigenlijk al een einde aan een lange oer-Hollandse traditie, die halverwege de 19e begon en charitatieve instellingen door de jaren heen honderden miljoenen guldens en later euro’s opleverden.
De teloorgang van de geldcollecte, heeft een aantal oorzaken. Een oorzaak is dat veel mensen geen contant geld meer in huis hebben. Nu zelfs de kleinste bestedingen gepind worden, wordt de noodzaak contant klein geld in huis te hebben, steeds minder. Bovendien staan goed functionerende geldautomaten niet om de hoek. Dat proces van contant geld naar pinpas, heeft zich bij ons razendsnel voltrokken. In het buitenland is contant geld om allerlei redenen nog heel gewoon, zoals de afgelopen vakantie weer geleerd heeft. Maar dat is niet de enige reden. Collectanten, die toch al moeilijk te vinden zijn, willen niet meer graag met een collectebus vol geld over straat. Daar komt dan nog bij dat een toenemend aantal bewoners niet reageert op de bel en de deur niet opent.
De afgelopen jaren hebben de goede doelen hard gewerkt aan alternatieven voor de geldcollecte. Daarbij kwam het collecteren met de QR-code, nog als het beste uit de bus. Nadeel is dat niet iedereen kan of wil betalen met mobiele telefoon, bankapp en QR-code. De opbrengst van deze (digitale) collecte levert maar enkele tientallen procenten op van de vroegere geldcollecte. Toch gaan de duizenden collectanten van KWF weer de straat op met een zogenaamd collectebord, waarmee huishoudens aan de deur digitaal kunnen betalen.
Maar andere ‘goede doelen’ kunnen de geldcollecte toch maar moeilijk loslaten. De Dierenbescherming gaat ook dit jaar nog gewoon langs de deuren met een bus waarin ook gewoon geld gegooid kan worden. Van de opbrengst van in totaal een miljoen euro, kwam vorig jaar nog driekwart voor rekening van munten en briefjes. Veel meer dus dan de QR-code binnenbracht.
Andere goede doelen, zoals het Diabetes Fonds geeft de collectanten een keuze of ze met geld over straat willen. Zo niet, dan krijgen ze ook duidelijk bord met een QR-code mee.
In totaal maakt de geldcollecte maar 2% uit van het bedrag dat particulieren aan goede doelen geven.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
Jaap Roelants schrijft over Geld en Recht. Eerst voor het Algemeen Dagblad en Financieele Dagblad, de afgelopen jaren voor MAX Magazine. Daarin heeft hij onder meer een vragenrubriek, waarin hij lezers antwoord geeft op hun vragen over zaken als belasting, pensioen of erven.
