Met prachtig, warm lenteweer is de kust altijd in trek. Terwijl de luchttemperatuur ook aan zee al hoog kan oplopen, blijft de zeewatertemperatuur voorlopig nog ver achter. Tussen maart en juli is het zeewater gemiddeld kouder dan de temperatuur in bijvoorbeeld De Bilt. Dit deert de koudwaterzwemmers niet.
De zeewatertemperatuur reageert traag op weersveranderingen, omdat water veel energie nodig heeft om van temperatuur te veranderen. In de zomer warmt de zon de Noordzee traag op en in de winter koelt het zeewater weer langzaam af, zelfs als de luchttemperatuur al veel lager is. Dit vertraagde effect, het zeewater na-ijleffect, wordt veroorzaakt door het hoge warmte-opslagvermogen van water.
In de Noordzee worden doorgaans in februari de laagste watertemperaturen bereikt en in augustus de hoogste. Dit betekent uitersten van zo’n 5ºC in februari tot circa 20ºC in augustus. Maar in hete zomers kan de zee nog een paar graden warmer worden. Het record is 22,7º gemeten op 5 augustus 2019.
Het verschil tussen zeewatertemperatuur en luchttemperatuur is soms groot. Zoals 6 t/m 10 maart, toen het al zomer leek. Alleen de koude nachten en de kale bomen verraadden nog een ander seizoen. ’s Middags warmde het met veel zonneschijn al sterk op; tot tussen zo’n 15 en 20ºC. Dankzij de aflandige wind haalde de warme lentelucht ook de kust. In Wijk aan Zee werd het 8 maart 19,3ºC. Ondertussen was de zeewatertemperatuur nog slechts 6 à 7ºC. Het maartzomertje zorgde voor een grote toeloop naar de kust. Vele tenen beroerden het kille zeewater en enkelen zwommen alweer.
Voor ons lichaam schijnt het gezond te zijn om in kouder water te zwemmen. Het stimuleert namelijk de bloedsomloop, versterkt het immuunsysteem en vermindert ontstekingen. Daarnaast bevordert koud water zwemmen herstel van de spieren en verhoogt het mentale veerkracht. Ook kan het ons humeur verbeteren, omdat onze hersenen en het zenuwstelsel endorfines, ‘gelukshormonen’, produceren.
Lees ook: Dit is waarom koudetraining goed voor u is
Zolang het zeewater kil is, worden boven zee overdag minder stapelwolken gevormd dan boven het sterker opwarmende binnenland. Daarom heeft de lente aan de kust gemiddeld meer zonuren dan landinwaarts. Tot in juli schuilt er echter een addertje onder het gras: tijdens lentedagen met grotere temperatuurverschillen tussen land en zee kunnen kille wind van zee met kans op grauwe zeemist het strandweer vergallen.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
Jordi Bloem is media-meteoroloog. Hij werkte 22 jaar bij MeteoGroup, voorheen Meteo Consult, in Wageningen en maakte weerberichten voor (regionale) televisie, radio en online. Sinds 2022 is hij freelancer voor o.a. Omroep West en verzorgt samen met Grieta Spannenburg de weerpagina van MAX Magazine.
