ADHD is niet alleen een probleem dat uitsluitend speelt bij drukke kinderen, die vaak overbeweeglijk zijn, aan hun kleding friemelen en niet kunnen stilzitten. Deze ‘aandachtstoornis met hyperactiviteit’ komt óók nog voor op latere leeftijd. Bij mogelijk duizenden senioren, bij wie de klachten hun leven lang nooit zijn herkend en derhalve onbegrepen zijn gebleven. Ook zelfs nú nog.
Twee artsen willen daarom het beeld van ADHD bij oudere volwassenen scherp krijgen. “ADHD bij senioren is een blinde vlek in de gezondheidszorg. Terwijl veel 60-plussers al hun leven lang worstelen met onbegrepen klachten, wordt de diagnose nog zelden gesteld”, zeggen dr. Arjan Videler, hoogleraar Psychotherapie bij Ouderen (Universiteit Tilburg), en Jolien Diekhorst, GZ-psycholoog. Zij zijn als behandelaars verbonden aan de GGz Breburg in Tilburg.
Videler en Diekhorst zijn per 1 oktober (de Internationale Dag van de Ouderen) een landelijke peiling gestart waaraan u – geheel anoniem – kunt meedoen. Klik daarvoor op deze link.
Mensen met ADHD zijn snel afgeleid en vertonen dikwijls hyperactief en impulsief gedrag. Volgens de twee initiatiefnemers leven veel ouderen jarenlang met een negatief zelfbeeld door de onverklaarde klachten. De peiling moet zorgen voor meer bewustzijn, betere signalering en passende zorg, zo luidt het streven van beide ADHD-experts.
Zij noemen ADHD (afkorting van: ‘Attention Deficit/Hyperactivity Disorder’) “misschien wel het meest verwaarloosde psychische probleem bij ouderen.”
Te vaak nog worden klachten toegeschreven aan veroudering, depressie of zelfs dementie…
Professor Videler: “Veel ouderen hebben zich een leven lang aangepast en extra hard gewerkt om maar mee te kunnen draaien. Pas als de structuur wegvalt, bijvoorbeeld na pensionering of door lichamelijke achteruitgang, komen de klachten boven water.”
Jolien Diekhorst: “We willen niet alleen meer inzicht krijgen in wat mensen weten, maar óók kennis delen en het gesprek over ADHD op latere leeftijd op gang brengen. Die aandacht is belangrijk. Te vaak nog worden klachten toegeschreven aan veroudering, depressie of zelfs dementie, terwijl er wél goede behandelmogelijkheden zijn.”
Voor veel ouderen met ADHD begonnen de problemen vaak vroeger al op school. Ze behoorden in de ogen van onwetende leerkrachten tot de drukke of juist dromerige leerlingen, die lastig werden gevonden en achter in de klas werden gezet.
Nog altijd wordt ADHD bij senioren minder snel herkend dan bijvoorbeeld autisme. Een goede diagnose is van groot belang en kan een wereld van verschil maken, stelt Jolien Diekhorst. “Het geeft mensen erkenning, vertelt hen dat het bekritiseerde gedrag niet aan hen lag maar aan de algemene onwetendheid over ADHD – die er ook was (en nog is) bij artsen. Een juiste diagnose opent de deur naar passende hulp. En ja, dat heeft ook op latere leeftijd zin. Ik durf zelfs te stellen dat leeftijd niet uitmaakt.”
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
René Steenhorst is medisch journalist en columnist voor MAX Magazine. Wekelijks verzorgt hij de pagina’s Lekker in je vel en zijn veelgelezen kantlijnrubriek Meer Over Medisch. Bovendien verschijnen van zijn hand regelmatig reportages over medische thema’s. Ruim 45 jaar (1974-2019) schreef René Steenhorst als stafreporter voor De Telegraaf, waarvan 32 jaar als gezondheidsjournalist.
