Een vuurwerkbom die eerder deze maand afging in de beslotenheid van een Zoetermeerse sporthal, maakt op ‘beperkte schaal’ duidelijk wat de gevolgen kunnen zijn voor het gehoor.
Zo’n twintig aanwezigen in genoemde sporthal hadden, aldus de politie, “last van hun gehoor”. Wat dat op termijn betekent voor ieder van hen, of er blijvende gehoorschade is, zal de komende tijd duidelijk worden. Zeker is dat bij één trainer de al bestaande tinnitus (oorsuizen) is verergerd. Het stuk vuurwerk was naar binnen gegooid.
Audiciën Schoonenberg noemt vuurwerk impulslawaai: “Dit betekent dat het geluid zeer snel en plots een hoog geluidsniveau bereikt. Juist dit geluid is schadelijk. Wanneer we weten dat er een knal gaat komen, spannen nog snel de spiertjes in ons middenoor aan, wat zorgt voor een lichte bescherming van een paar decibel. Maar lang niet voldoende om bij vuurwerk uit de gevarenzone te blijven.” Vuurwerkknallen halen met gemak 120 decibel, meldt de audicien in een voorlichtingsbericht. Knallen van illegaal vuurwerk kunnen zelfs oplopen tot 170 decibel. Deze extreem hoge geluidniveaus zijn niet alleen pijnlijk maar ook zeer schadelijk.
In 2023 stelde VeiligheidNL vast dat zeker een half miljoen Nederlanders (20 tot 75 jaar) gehoorschade ervaart na de jaarwisseling. Ze ervaren een piep in het oor, doofheid, een dof gevoel of vervorming van geluid. Het kenniscentrum voegde daaraan toe: “Niet zo gek, aangezien gehoorbescherming nauwelijks op de radar lijkt te staan van zowel mensen die vuurwerk afsteken als omstanders.”
Deskundigen verwachten extra ‘vuur- en knalkracht’ tijdens de aanstaande jaarwissel. Waarom houden zij daar rekening mee? “Juist omdat over een jaar van nu (Oud en Nieuw 2026-2027) waarschijnlijk een algeheel landelijk vuurwerkverbod voor particulieren ingaat”, zegt een vuurwerk-expert. “Sommige mensen zien dit jaar als hun laatste kans om vrijelijk vuurwerk af te steken.”
Veruit de meeste Nederlanders (62 procent) zijn voorstander van zo’n landelijk vuurwerkverbod, meldt enquêtebureau Ipsos I&O. Uit andere peilingen blijkt echter dat bijna 60 procent van de Nederlanders niet van plan is zich de jaarlijkse vuurwerktraditie te laten afpakken. Volgend jaar wil deze groep gewoon (dan illegaal) vuurwerk aankopen en afsteken tijdens Oud en Nieuw, aldus het EenVandaag Opiniepanel onder ruim 28.000 deelnemers.
Al tientallen jaren wordt uitvoerig bericht over allerlei ernstige letsels door vuurwerkongevallen. Zo ook over de eerste hulp-afdelingen van ziekenhuizen, waar zorgwerkers zich bekommeren om lichamelijke schade van de slachtoffers. Naast alle beschadigde ogen, handen en brandwonden is er echter opvallend weinig gemeld over gehoorschade door vuurwerk. Pas sinds de jaarwisseling 2019-2020 werd dit vuurwerkletsel opgenomen als aparte categorie in de statistieken, zoals in die van VeiligheidNL welke ook door de overheid worden aangehaald.
Harde vuurwerk-knallen kunnen leiden tot een hoorbeschadiging die tinnitus heet. Het is een aandoening van het gehoor, waarbij u geluiden hoort die de omgeving niet kan opmerken. De geluiden die te horen zijn, zijn meestal fluit- of pieptonen en ratelklanken. Ook hoort men soms geluiden die er op dat moment niet zijn, zoals sirenes. Vooral wanneer er stilte heerst in de omgeving, kan tinnitus heel storend zijn.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
René Steenhorst is medisch journalist en columnist voor MAX Magazine. Wekelijks verzorgt hij de pagina’s Lekker in je vel en zijn veelgelezen kantlijnrubriek Meer Over Medisch. Bovendien verschijnen van zijn hand regelmatig reportages over medische thema’s. Ruim 45 jaar (1974-2019) schreef René Steenhorst als stafreporter voor De Telegraaf, waarvan 32 jaar als gezondheidsjournalist.
