Overal waar eikenbomen staan is de EIKENPROCESSIERUPS

Beste dokter Van Essen,
Onze dochter en schoonzoon zijn met hun drie kinderen onder de bulten teruggekomen van een weekje op een bungalowpark. Van ontspanning is vooral de laatste dagen niet veel terechtgekomen. Iedereen werd gek van de jeuk. Bij navraag bleek de ellende mogelijk teweeggebracht door een eikenrups. Is de parkbeheerder daarvoor aansprakelijk? Want het weekje vakantie is behoorlijk verpest.

Fam. Van Gelder, Utrecht

De eikenprocessierups is, als ik de beschrijving in uw e-mail volg, met zekerheid de bron van deze vakantie-ellende. Sinds alweer anderhalve maand is het diertje fors in opmars en veroorzaakt daarbij heel wat overlast. Bij mens én dier. Net als in 2019, toen onder invloed van hoge temperaturen dat jaar er een enorme toename was van deze rups die de larve is van een vrij onopvallend bruine nachtvlinder. Juli is dit keer door het koude voorjaar de piekmaand voor deze rups.

Ook in mijn straat
Het diertje kan overal voorkomen waar eikenbomen staan. Niet alleen in vakantieparken, maar ook in woongebieden die aan bosgebieden grenzen en waar eiken zijn. Ook in mijn straat. Het insect wordt op tal van manieren bestreden; écht, er wordt van alles gedaan – lang niet altijd even veilig.
De rups is flink behaard en daarin schuilt de overlast. Vooral in het deel van de beharing dat uit brandharen bestaat en die feitelijk een verdedigingsmiddel zijn tegen vijanden, zoals mensen die in de buurt komen en de nesten willen verdelgen, maar ook zoogdieren die de rupsen willen opeten.

Hondje met longproblemen
Zo kennen mijn vrouw en ik een alleraardigst hondje in onze omgeving dat achterblijft in groei na het eten van zo’n rupsennest. Het dier is er vreselijk ziek van geweest en heeft ernstige longproblemen opgelopen. Want zodra zo’n rupsennest wordt verstoord of daadwerkelijk aangevallen, zoals door dat hondje, dan geven de rupsen microscopisch kleine brandharen af aan de lucht. Ze vuren hun verdedigingshaartjes als het ware af op de vijand. Hevig irriterende ontstekingsreacties aan huid en slijmvliezen kunnen het gevolg zijn. Dat is ook precies wat er is gebeurd bij dat hondje: het heeft veel van die brandhaartjes ingeademd. Er is longweefsel beschadigd. Het dier blijft daardoor kleiner dan zijn soortgenoten. Voor de rest gaat het goed met hem.

Jeuk, bultjes en oogklachten
Ook uw kinderen en kleinkinderen zullen op de een of andere manier in aanraking zijn geweest met die brandharen van de eikenprocessierups. Ze veroorzaken jeuk, bultjes en soms oogklachten. Aangeraden wordt om vervolgens huid en ogen goed met lauw water te spoelen. Gebruik een plakbandje om die ‘haartjes’ weg te halen, adviseert de website Thuisarts.nl.
Hoewel makkelijker gezegd dan gedaan: wrijf niet, krab niet en probeer er zo min mogelijk aan te denken. Voor kinderen is dat erg moeilijk. Maar in de dagen daarna verdwijnen de jeuk en de bulten vanzelf. Krabben verlengt het probleem alleen maar en kan tot littekens leiden. Bel uw huisarts als eventuele oogklachten aanhouden.

Niet zo veilig…
En over verdelging gesproken: onze gemeente is vorig jaar de rupsenplaag in de eikenbomen te lijf gegaan met het verdelgingsmiddel Xentari, een bacteriepreparaat op basis van sporen en kristallen van sporen. Het zou andere nuttige insecten als bijen en hommels ongemoeid laten, maar de volgende dag lagen ook jonge mezen dood in hun nest in de eikenboom.

Reageren of vragen? info@meerovermedisch.nl
Zie ook www.meerovermedisch.nl