Er komt een onderzoek naar de hoge prijzen in de supermarkt. Het richt zich op de prijsopbouw en prijsvorming van producten die dagelijks gekocht worden. Het boodschappenonderzoek wordt uitgevoerd door de Autoriteit Consument&Markt (ACM). Die ziet erop toe dat bedrijven onderling geen prijsafspraken maken.
Aanleiding is dat veel supermarktprijzen hier hoger liggen dan die in onze buurlanden. In september waren de prijzen hier weer 3,7% hoger dan een jaar eerder. Dat is 0,7% hoger dan het Europese gemiddelde. Eerder was dat juist omgekeerd. De vraag is hoe dat komt.
Veel mensen hebben het gevoel dat ze door de supermarkten niet serieus genomen worden. Ze moeten maar aannemen dat (rund)vlees hier duurder is, omdat veel boeren stoppen. Of dat een stukje chocolade tientallen procenten duurder werd, omdat de cacaoprijs elders in de wereld zo hoog was. Dat was begin dit jaar inderdaad het geval. Maar intussen is die weer gehalveerd (van 12.000 naar 6000 dollar per 1000 kilo). ‘Maar daar merk je dan niks van in de winkel…” Als de prijzen eenmaal hoog zijn, gaan ze niet meer naar beneden, denken ook velen.
Met een pak koffie is het al niet anders. Ook daar is een vaag begrip als ‘prijsverstoringen in de wereldmarkt’, de oorzaak van de torenhoge prijzen.’ Feit is dat de prijs van ongebrande koffiebonen erg hoog is, maar dat is niets ongewoons. In 1978 en 2011 was de prijs hoger dan nu het geval is.
Dat vruchtensap en frisdrank duurder geworden is, heeft wel een duidelijke reden. Dat komt door de suikertax van 26 cent per liter. Maar op een blikje fris scheelt dat maar 7 cent, terwijl de blikjes in werkelijkheid 10 tot 20 cent duurder werden. De suikertax heeft overigens niet geleid tot een daling van het gebruik, zoals de bedoeling was. De totale omzet van frisdrank ging juist met 3 procent omhoog, ook al omdat veel consumenten overstapten van de gezondere maar duurdere vruchtensappen, naar het relatief goedkopere fris.
Met dit onderzoek wil de ACM duidelijkheid geven over de vraag welke marktproblemen zich voordoen in de sector. Als er overtredingen hebben plaatsgevonden, kan de ACM ook handhavend optreden. De resultaten van het onderzoek worden naar verwachting in de zomer van 2026 gepubliceerd.
Behalve de prijzen in de supermarkt, neemt de ACM ook de tarieven van de dierenartsen onder de loep. Ook die zijn bij veel dierenliefhebbers een doorn in het oog. Dat komt volgens velen door de ketenvorming in deze sector.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
Jaap Roelants schrijft over Geld en Recht. Eerst voor het Algemeen Dagblad en Financieele Dagblad, de afgelopen jaren voor MAX Magazine. Daarin heeft hij onder meer een vragenrubriek, waarin hij lezers antwoord geeft op hun vragen over zaken als belasting, pensioen of erven.
