Dokter Ted: Half miljoen Nederlanders zit zonder huisarts

Dokter Ted van Essen reageert op medische vragen van lezers. Dit keer beantwoordt hij een vraag over het niet meer hebben van een huisarts. “Onze huisdokter ging dit voorjaar met pensioen, kon geen opvolger vinden en stopte de praktijk. Van de vijftien huisartsen in onze directe omgeving, zijn er nog maar zeven over. Hun praktijken zijn overvol. Wij visten achter het net. Nergens een plekje. Wat moeten we nu?”, aldus de lezer.

Naar schatting een half miljoen Nederlanders heeft geen huisarts. Om stil van te worden. Meestal zijn zij vrij plotseling zonder medische achtervang komen te zitten. Precies zoals u beiden. Dat is niet alleen triest voor u, maar voor iedereen die min of meer door de huisdokter in de steek is gelaten. Het huisartsentekort is daarbij, voor zover ik kon nagaan, sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog in deze omvang niet eerder voorgekomen in Nederland.

Complex probleem

Er zijn enkele oorzaken. Ook onder huisartsen is sprake van vergrijzing, een aanzienlijk deel van hen gaat met pensioen. Maar vindt maar eens een opvolger. Dat betekent in veel gevallen sluiting van de praktijk, na vele jaren. De jongere generatie huisartsen wil niet langer bij nacht en ontij klaarstaan voor de patiënt. Zij willen meer privétijd en zien op tegen alle administratieve rompslomp van een eigen praktijk. Ruim vijf jaar geleden werkte de gemiddelde huisarts ruim 60 uur per week, dat is teruggelopen naar 44 uur. Het probleem is daarmee complex en omvangrijk.

Noodzaak in alle regio’s

Uit alle delen van het land klinken geluiden zoals de uwe: “Geen huisdokter meer! Wat nu?!” In alle regio’s doet zich deze toestand voor. Het gaat daarbij niet alleen om dorpen in de uiterste hoeken, grensstreken en plattelandsgebieden van ons land; ook in veel steden speelt dit ernstige hiaat in de eerstelijnsgezondheidszorg. In Arnhem bijvoorbeeld, waar nieuwbouw veel nieuwe bewoners (ruim 7.000) brengt en daarmee de noodzaak voor meer huisartsen. En dat in deze tijd. Of Heerenveen, waar ruim 1.000 inwoners twee jaar geen huisdokter hadden. Totdat twee gepensioneerde huisartsen (Jac Jacobs en Tom Grift) soelaas boden en de kern werden van een nieuwe praktijk. Ook in Twente heerst volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging een groot tekort, vooral aan praktijkhouders. En dat zijn slechts enkele voorbeelden. Het probleem speelt eveneens in Amersfoort, waar ik vijftig jaar geleden huisarts werd. Geen dag spijt van gehad, want ik vind het natuurlijk het leukste vak dat er is. Aan het einde van mijn carrière bleek dat ik ruim achthonderd mensen gedurende veertig jaar als patiënt mocht behandelen. Dan bouw je een band op.

Gevaarlijke situatie

Overigens is er niet alleen een onderbezetting aan huisartsen. Er zijn ook te weinig doktersassistenten en praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijk. Dat zijn meestal verpleegkundigen en daarvan zijn er ook niet genoeg. Al met al een griezelige en vooral gevaarlijke situatie. Je wordt echt wel geholpen bij een gebroken enkel, een blindedarmontsteking of een hartinfarct. Een kennis van mij die geen huisarts kon vinden, had alleen wat vage klachten waar hij al een tijdje mee liep. Toen hij eindelijk een praktijk gevonden had, bleken zijn klachten ernstiger dan gedacht. Binnen een week moest hij acuut geopereerd worden. Eind goed al goed, maar het had ook verkeerd kunnen aflopen.

Redactie: René Steenhorst

Dit en meer leest u in MAX Magazine 29. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.