Hoe moet je reanimeren en wat is een AED-apparaat?

Dokter Ted van Essen reageert op medische vragen van lezers. Met dit keer: Dat groene kastje aan de muur, een AED-apparaat, hoe werkt dat precies? En mogen alleen dokters dat apparaat gebruiken?

Dokter Ted: De meeste reanimaties vinden in de thuissituatie plaats. Als iemand een hartstilstand krijgt, telt elke seconde. Dan moet je onmiddellijk 112 bellen. Natuurlijk rukt de ambulance dan gelijk uit, maar het kan maar zo’n tien minuten duren voordat die er is. En wat moet u dan in de tussentijd doen?

Is de luchtweg vrij?

Om te beginnen: hoe weet je nu of iemand een hartstilstand heeft? Dan is die persoon bewusteloos en reageert niet op aanspreken of even schudden aan de schouders. Hulpverleners leren daar een eenvoudig ABC’tje voor. Die begint bij de A van Airway. Is de luchtweg vrij? Als iemand zich verslikt heeft in een brok eten, dan moet dat allereerst verholpen worden. Een paar keer stompen tussen de schouderbladen kan helpen om het los te krijgen. Als dat niet lukt kunt u de zogenoemde heimlich-manoeuvre toepassen. Op een EHBO-cursus krijgt u dat aangeleerd, maar er bestaat ook een gratis EHBO-app van het Rode Kruis voor.

Haalt de persoon adem?

Als de ademweg vrij is, komt de B van Breathing: haalt iemand adem? Dat kun je natuurlijk zien aan bewegingen van de borstkas, maar je kunt ook luisteren met je oor vlak boven de mond. Als het slachtoffer gewoon ademt, is er geen hartstilstand en hoef je dus niet te reanimeren. Daarna komt de C van Circulatie. Als het hart niet pompt, voel je geen polsslag en ziet de persoon bleek. Maar dan heb je 112 al gebeld en krijg je instructie van de meldkamer wat je moet doen. Leg de telefoon dus op luidsprekerstand naast het hoofd van de patiënt.

Eerst: hartmassage

Hartmassage is het eerste dat moet gebeuren: dertig keer het borstbeen 6 à 8 cm naar beneden drukken in een tempo van 120 per minuut. Dat kan iedereen leren, maar op een reanimatiecursus leer je hoe je dat het beste kunt doen. Na de borstcompressies volgt tweemaal mond-op-mond beademing en dan weer dertig keer drukken en zo door.

‘Iedereen mag in nood een AED bedienen’

Schok met AED

Intussen alarmeert de meldkamer vaak burgerhulpverleners in de buurt. Die komen zo snel mogelijk met een AED-apparaat aansnellen en sluiten het aan door twee plakkers op de borstkas te bevestigen. Zodra het apparaat aan staat, hoort u precies wat er moet gebeuren. In een noodgeval mag iedereen een AED-apparaat bedienen en een schok geven als dat volgens het apparaat nodig is. Zodra de ambulance er is, nemen de verpleegkundigen het over. Het helpt echt als je dat een paar keer hebt gedaan op een oefenpop.

Dokters op herhalingscursus

Als dokter gaan we jaarlijks op herhaling. Een reanimatie komt niet veel voor, je bouwt echt geen routine op. Daarom is een jaarlijkse opfrisbeurt nodig. Kortom: iedereen mag in nood een AED bedienen. Maar na een cursus van een paar uur weet je precies hoe het moet.

Dit artikel staat in MAX Magazine editie 33-34. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden. 

Redactie: René Steenhorst