Heeft u ook heimwee naar ‘Baantjer’?

Afgelopen maand verscheen alweer het negentigste deel in de ‘Baantjer’-reeks. De boeken vliegen nog steeds de winkel uit. Maar terwijl twintig jaar geleden een aflevering van de politieserie ‘Baantjer’ nog bijna drie miljoen televisiekijkers trok, is volgens onze tv-experts een herhaling van dat succes nu uitgesloten.

Het moet in 1993 of 1994 zijn geweest. “Geen idee meer wanneer precies”, zegt Bert van der Veer, voormalig programma­directeur bij RTL. Hij heeft producent Peter Römer uitgenodigd voor een meeting. Römer lijkt een goed plan te hebben. Hij wil een televisieserie maken gebaseerd op de boeken van de Amsterdamse rechercheur Appie Baantjer.

Gegarandeerd een succes
De bijeenkomst vindt plaats in het kantoor van John de Mol op het Mediapark in Hilversum. “Ik zie het nog zo voor me: John achter zijn bureau, met Peter Römer rechts naast hem en ik links”, herinnert Van der Veer zich. “Ik vond Baantjer, eerlijk gezegd, een beetje truttig, maar dat paste bij RTL 4. Het was allemaal heel snel beklonken, want we waren gezamenlijk enthousiast over het project; het zou geheid een groot succes worden. Bij het opmaken van de begroting bleek het de duurste dramaserie tot dan toe, een investering die zou worden terug- verdiend door alle herhalingen.”

Piet Römer wás De Cock
Wie moest de hoofdrol gaan spelen? Niet Rijk de Gooyer. Hij zou kandidaat zijn, maar Peter Romer ontkracht dat. Het was volgens hem snel duidelijk: zijn vader Piet Römer zou gestalte moeten geven aan Jurriaan ‘Jurre’ de Cock. “Ik was een keertje thuis bij mijn ouders, ik keek naar mijn vader en dacht: Hij is het. Als ik hem een jas aantrek en een hoedje opzet, is hij rechercheur De Cock. Alsof hij ervoor geboren was.” Andere belangrijke rollen waren weggelegd voor Victor Reinier en Serge-Henri Valcke. Bert van der Veer. “Piet was niet altijd makkelijk op de set. Hij kon nogal eens humeurig zijn. Hij was regelmatig ontevreden over het script en de dialogen. Hij was echter een echte professional. De enige Nederlandse acteur die drie keer de Gouden Televizier-Ring won.”

Torenhoge kijkcijfers
‘Baantjer’ startte op 6 oktober 1995. De slotaflevering was te zien op 1 december 2006. In twaalf seizoenen werden 123 afleveringen uitgezonden. De politieserie dreigde enkele keren van de buis te verdwijnen, maar John de Mol kwam vanwege de torenhoge kijkcijfers telkens op zijn besluit terug.

De man van zes miljoen
Vóór de eerste aflevering ontmoette Peter Römer schrijver Appie Baantjer en overhandigde hem het scenario. “Hij voelde zich enorm vereerd dat zijn boeken zouden worden verfilmd. ‘Lees het maar. Vertel me maar wat u ervan vindt’, zei ik. ‘O nee’, reageerde Baantjer. ‘Ik vertrouw je volledig. Doe wat je wil doen, het is jouw werk. Ik zie het wel op televisie.’” Op dat moment was Baantjer, door zijn boeken die zich afspeelden in de hoofdstedelijke rosse buurt, al jaren heel populair in ons land. Op zijn tachtigste had hij al meer dan zes miljoen exemplaren verkocht.

Boeken nog razend populair
De – net als zijn hoofdpersoon De Cock – op Urk geboren Albert Cornelis Baantjer die dit jaar honderd jaar zou zijn geworden, overleed in 2010. Na zijn dood nam Peter Römer met toestemming van de erven Baantjer het schrijven van de boeken over. Hij maakt er twee per jaar: “Onderschat dat niet.”
In januari verscheen de twintigste van zijn hand: ‘De Cock en de ongehoorde moord’ en het manuscript voor de 21ste uitgave ligt al klaar. Volgens Marloes Derks van de Stichting Propaganda van het Nederlandse Boek doen de Baantjer-boeken het nog steeds uitstekend. “Ze verkopen als een speer en elk nieuw boek komt direct onze top 60 binnen.” Jeanette Ploeger van uitgeverij De Fontein in Utrecht legt uit: “Baantjer zei niet zo lang voor zijn overlijden: ‘Als ik straks dood ben, worden mijn boeken niet meer gelezen.’ Appie kreeg geen gelijk, want het zijn nog steeds geliefde boeken.”

Lees het complete artikel in het MAX Magazine van deze week.