Is mijn BLOEDDRUK alleen goed als ik me kalm houd?

Mijn bloeddruk was te hoog. Omdat ik thuis onregelmatig meet, stelde de huisarts voor dat bij het gezondheidscentrum te laten doen. Een meting van een halfuur. Ik mocht niet praten en deed dat per ongeluk toch, en húp de bloeddruk steeg! Toen ik stil en ontspannen was, ja bijna in slaap viel, ging het goed en was mijn bloeddruk volstrekt ‘normaal’. Toch geeft dit mijns inziens een vertekend beeld. Gewoonlijk praat ik veel en ben ik actief. Betekent dit dat ik dan weer een hoge bloeddruk heb?
Martijn Maertens

Inderdaad lijkt het wellicht wat ongewoon om jezelf helemaal stil te houden, dertig minuten achtereen, bijna te ‘verstarren’, met als doel een zo laag mogelijke bloeddruk te bereiken bij de huisarts of specialist, terwijl je gewoonlijk niet of meestal nooit zó kalm bent. Ik begrijp heel goed waarom u die vraag stelt. Maar, voor het meten van de bloeddruk in het gezondheidscentrum of in het ziekenhuis bestaan nu eenmaal regels, internationale afspraken zelfs, waaraan iedere zorgverlener zich dient te houden. Alleen dan weet je of de gemeten waarde echt normaal is of juist een risico voor de gezondheid betekent en behandeld moet worden.

Niet de benen kruisen
De wijze waarop de bloeddruk is afgesproken geschiedt volgens een internationaal protocol. Eén van de regels is dat u vooraf minstens vijf minuten rustig en rechtop in een stoel dient te zitten zonder iets te doen. Om dan zo veel mogelijk ontspannen te zijn, met uw benen naast elkaar en niet óver elkaar, want ook dat zou uw bloeddruk negatief kunnen beïnvloeden. Je zou ook kunnen kiezen voor een kwartier bewegingloos liggen op een bed, maar dat doet vrijwel niemand.

Mondje dicht…
Maar tot die meetregels behoort ook: niet praten! Het dalen van de bloeddruk mag immers niet onderbroken worden. Als u tijdens de meting praat, zult u merken dat dit de meting wel degelijk beïnvloedt en dat de manchet steeds opnieuw wordt opgepompt, zoekend naar een nieuw ijkpunt in de bloeddruk. Daardoor ontstaat stuwing en wordt de bloeddruk te hoog. En bovendien gaat de manchet steeds strakker om de bovenarm zitten, waarbij het behoorlijk pijn kan gaan doen. Tussen twee metingen in moet de luchtkamer helemaal leeg zijn, zodat de tweede meting kan beginnen vanaf de nulstand.

Wat is nu de norm?
Zoals iedere huisarts krijg ook ik nog altijd vragen wát nu een normale bloeddruk is. Voor iemand tót 60-65 jaar, dus ook als u 30 of 40 jaar bent, wordt een bovendruk aangehouden van 130 en een onderdruk van 85. Vooral de bovendruk is belangrijk in het bepalen van ‘hoge bloeddruk’. Daartoe zijn meerdere metingen per dag nodig, en meermalen per maand op wisselende momenten. Komt de gemiddelde bovendruk uit boven 140, dan wordt gesproken van hoge bloeddruk of ‘hypertensie’. Maar bent u 70 jaar of ouder dan is zelfs 150 bovendruk geen probleem.   

Extra spanning
De meeste mensen meten hun bloeddruk gewoon thuis. Dat kunnen ze in hun eigen tijd doen onder omstandigheden die zij het prettigst vinden: in een stoel in de huiskamer, als het daar niet al te druk of rumoerig is, of in hun slaapkamer, of waar dan ook. Bij veruit de meesten loopt de bloeddruk wat op als die door een arts wordt gemeten. Er is dan onwillekeurig wat extra spanning. We noemen dat ‘witte-jassenhypertensie’. Vandaar de voorkeur voor zelf thuismeten.

Kijk ook eens bij ‘bloeddruk meten’ op de website thuisarts.nl

Onder redactie van René Steenhorst