Ik mis de weerwijsheden van Jan

De zomer en zon. Het is de afgelopen dagen puff en geweest. Ik vind dat puff en best fi jn. Zeker als je er een beetje op voorbereid bent.

Tegenwoordig heb je daar allerlei digitale wondervoorspellers op de telefoon voor waarop je kunt zien of de bui, wolk of zon bijna tot op de minuut nauwkeurig je dag verpest of blij maakt. Zelf heb ik toch liever een gezicht dat mij dat vertelt. Want wat er ook in de wereld gebeurt, het eindigt altijd met het weerbericht. Ik kan mij ook geen leven zonder weerbericht bedenken. Sinds het begin van de radio in Nederland is het er al.

Vanaf 1925 altijd gesproken door het KNMI dat daarvoor een eigen zender gebruikt. Als in 1951 het wondermedium televisie zijn intrede doet, mag een weerbericht in het journaal niet ont breken. Niks digitale computergrafi eken, maar een mensen hand met een krijtje. De hand van de eerste tv-meteoroloog Hans de Jong. Vanwege het gepiep en gekras werd het krijtje vervangen door lipstick. Zo konden ze een vol en vettig maar wel vrolijk donderwolkje tekenen. Een emoji avant la lettre. In die jaren komen er op radio en tv vele aansprekende weermannen en later gelukkig ook weervrouwen voorbij die de voorspelling van slechtweerleed weten te verzachten. Zelfs met pijpenstelen loop je dan nog lachend de regen in. De dit jaar veel te vroeg gestorven Piet Paulusma was daar natuurlijk een prachtig prototype van. Maar ook Piet had een voorbeeld en dat was de weerman, nee beter, het weerorakel uit Paterswolde, Jan Pelleboer. Hij overleed deze maand dertig jaar geleden aan een hartstilstand.

Ook veel te vroeg, hij was 68. Als boerenzoon had hij al snel een passie voor het weer ontdekt. En hoe. Na zijn opleiding als meteoroloog begon hij in 1972 met zijn unieke weerpraatje op de radio bij de Wereldomroep. Uniek vanwege zijn heldere woordkeus met onvervalste noordelijke tongval. Al snel vulde hij de Nederlandse huiskamer met de zon.

Aan lange voorspellingen deed hij niet. “Kijk nooit verder dan je neus lang is… en je neus is maar drie dagen lang”, was zijn gevleugelde motto. Hij was de eerste die cijfers gaf voor het weer en eindigde meestal met een weergaloze weerspreuk: “Plonst en duikelt eend en gans / ja, dan is er regenkans.” Een weeridioot noemde hij zichzelf. Een weergenie noem ik hem. Hij heeft in Paterswolde zijn eigen Jan Pelleboerplein. Ik vermoed dat het daar altijd mooi weer is.