Zelfs Amalia houdt van Sissi

Romy Schneider betovert al generaties lang als de lieftallige Beierse prinses Elisabeth, die keizerin van Oostenrijk werd, maar uiteindelijk door vrijheidsdrang gedreven een zwervend bestaan ging leiden.

Dit jaar is het 65 jaar geleden dat de beroemde ‘Sissi’-fi lmtrilogie werd afgerond. En wie denkt dat die superzoete fi lms in sprookjesachtige decors sentiment zijn voor de mensen die in de jaren veertig, vijftig, zestig en zeventig geboren zijn, heeft het mis. Prinses Amalia vertelde Claudia de Breij een groot fan te zijn van de ‘Sissi’- fi lms. “Maar dan wel die met Romy Schneider.” Ik heb elk deel minstens twintig keer gezien en waarschijnlijk heeft het mijn keuze voor royaltyjournalistiek beïnvloed. Toen de NPO begin januari een nieuw gemaakte serie over het leven van de in 1898 op straat doodgestoken keizerin uitzond, miste ik alles wat de ‘Sissi’-fi lms je juist elke keer weer aan het scherm laten plakken. De Discfi lms zijn gemaakt in 1955, 1956 en 1957, met name voor de Duitstalige markt en met maar één doel: vermaak. En dat kon in de jaren vijftig alleen maar door terug te gaan naar De Goede Oude Tijd.

Voor Duitsland en Oostenrijk heb je het dan al snel over de periode voor de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het moesten zwijmelfi lms worden, die je even uit de rauwe werkelijkheid van wederopbouw, nationale schuld, schuldgevoel en ontwrichte families moesten halen. Waarom Ernst Marischka echter voor keizerin Elisabeth van Oostenrijk heeft gekozen, blijft de vraag. Want er zijn maar weinig historische vrouwen die zo’n ongelukkig leven leidden als zij. Omdat Marischka gedoe over het waarheidsgehalte wilde voorkomen, heeft hij de fi lm ‘Sissi’ genoemd, terwijl de keizerin in familiekring Sisi (uitspraak Sie-Sie) werd genoemd. Tegenwoordig zouden we erbij zetten: ‘Enige overeenkomst met bestaande fi guren is louter toeval.’ De keizerin zelf zou waarschijnlijk verbijsterd zijn als ze haar levensverhaal zo uitgebeeld zou zien. En dan de vele fouten in de fi lm. Eén van de mooiste scènes in het eerste deel is die met Sissi en Franz Joseph voor het altaar. In de fi lm vindt de bruiloft plaats in de Stephansdom. In werkelijkheid trouwde het paar echter in de Augustijner kerk.

Op hun bruiloft in 1854 wordt de Kaiserwaltz gespeeld bij de eerste dans van het bruidspaar, maar Strauss componeerde zijn beroemde wals pas 35 jaar later. Ook de chronologie wordt verdraaid. In de tweede fi lm ‘Sissi, jonge jaren van een keizerin’ worden zij en Franz Josef gekroond tot koningspaar van Hongarije; dat vond in 1867 plaats. De gênante scène in La Scala, waar niet de Milanese aristocraten verschijnen, maar hun bedienden, vond plaats in 1857 maar zit pas in fi lm drie. Ook de dood van het eerste kindje van het keizerlijk paar is uit de fi lm gehouden. Sophie stierf namelijk op tweejarige leeftijd en zulk verdriet paste niet bij een fi lm die mensen even lekker moest laten ontspannen. De keizer zocht zijn toevlucht in werk en verwaarloosde zijn vrouw. Hij had minnaressen, ondenkbaar voor een fi lm uit die tijd. Romy zelf baalde na de tweede fi lm al van Sissi, maar moest van haar moeder Magda er nog één maken. Magda Schneider speelde in de fi lms de rol van de moeder van Sissi. Het betekende haar comeback, want na de oorlog werd de beroemde actrice aanvankelijk genegeerd, omdat ze Hitlers minnares was geweest.