HOUTSTOOK: kan riskant zijn voor gezondheid omwonenden

Geachte dokter Ted,

We hebben een probleem met onze buren. Wij zijn vorig jaar komen wonen in een mooie, bosrijke streek in Drenthe. Ons huis is nieuw, in oude stijl opgetrokken. Sinds de kou stoken wij de openhaard, die we hebben laten maken. flink wat houtblokken heb ik ingeslagen. Onze huizen staan op redelijke afstand van elkaar. Toch beweert de mevrouw van verderop last te hebben van de rook, vooral met bepaalde wind. Het slaat op haar longen zegt ze. Wat nu?

Geert en Els

Ik wil niet in problemen tussen buren treden. Daarvoor ben ik niet opgeleid. Maar ik wil wél iets zeggen over de nadelige volksgezondheidsaspecten van houtstook, want die zijn er beslist – ook al geef ik toe dat de geur van openhaarden, zeker als je buiten wandelt, er één is van ‘luxe’ en knusheid. Ik noem dat altijd ‘de rijke lucht van de openhaard’.

Je staat er niet bij stil
Ook wij hebben thuis een openhaard, maar gebruiken die niet meer, juist vanwege de hinder die omwonenden daarvan kunnen ondervinden. Je staat er niet direct bij stil als je stookt, maar je brengt veel houtrook in de lucht die allerlei schadelijke stoffen bevat. Destijds kende ik ook verschillende COPD-patiënten (met chronische bronchitis of longemfyseem) in mijn praktijk die regelmatig klaagden over al die rokende schoorstenen in hun buurt. Sommige mensen stopten alle naden van hun ramen dicht, om rook en stof buiten te houden.

Steeds meer uitstoot
En niet zonder reden: in houtrook zitten verschillende stoffen, waaronder fi jnstof, koolmonoxide, verschillende vluchtige organische stoffen, pak’s (ofwel: polycyclische aromatische koolwaterstoffen) en ook roet. Wat ik niet wist, is dat de uitstoot van fi jnstof door houtstook in Nederland bijna half zo groot is als die van het wegverkeer, zo lees ik in informatie van het RIVM. En ook: “De uitstoot van fi jnstof door het wegverkeer neemt af, terwijl die door houtrook toeneemt.”

Ernstige gevolgen
Allemaal stoffen die de gezondheid schade berokkenen, kankerverwekkend kunnen zijn en tot hart- en vaatziekten kunnen leiden. Vooral bij mensen met bestaande luchtwegaandoeningen, hartproblemen, ouderen en kinderen die toch al tot de gevoeligste groepen van de bevolking behoren. De directe aanleiding waarom wij onze openhaard niet meer gebruiken, was deze: achter ons woont een man met COPD, nee, geen patiënt van mij. Maar ik wist dat deze meneer daarvan last zou kunnen krijgen. Ik was me er tevens bewust van dat hij op de lijst stond voor een longtransplantatie en die inmiddels ook heeft gekregen.

Maar beter stoppen
De rookoverlast en het fi jnstof worden óók veroorzaakt door vuurkorven in de tuin, en niet te vergeten vuurwerk. Dus als ik een advies zou mogen geven: stop met stoken van de openhaard, hoe jammer dat ook is. Of stook als deze mevrouw niet thuis is of de wind de andere kant op staat. Laten we rekening houden met elkaar!

Onder redactie van René Steenhorst