ASPIRINE, NIET VOOR ELKE DAG! Kans op inwendige bloedingen nu ook punt van zorg in Amerika

Geachte heer Van Essen,

Al jaren slik ik dagelijks een half aspirientje of een kinderaspirientje. Dit doe ik om het risico op een hartinfarct of beroerte te verlagen. Ik ben ermee begonnen toen ik een dokter op tv dit hoorde adviseren en hij bijval kreeg in de media dat het verstandig is om te doen. Maar nu hoor ik weer dat dit wordt ontraden. Wat nu? P.Dieleman

Als profylaxe (preventief middel) tegen infarcten en beroerten is het dagelijks innemen van wat acetylsalicylzuur, de werkzame stof van aspirine, nóóit het offi ciële Nederlandse advies geweest. Alleen na een hersen- of hartinfarct wordt dat hier aangeraden; maar ook weer niet aan iedereen.

Terughoudend
Dat deze terughoudendheid verstandig was, blijkt ook uit wat er nu op dit gebied in de Verenigde Staten speelt. Daar werd jaren achtereen een lage dagelijkse dosis aspirine aanbevolen om de doorbloeding van het hart gezond te houden. Bijna dertig miljoen Amerikanen deden dat trouw. Jarenlang elke dag. Niet zo verwonderlijk: hartziekten zijn er de grootste doodsoorzaak. Aspirine heeft naast een pijnstillend en ontstekingsremmend effect ook de eigenschap dat het bloed wat verdunt en dat het de vorming van bloedpropjes kan verminderen. Allemaal waar. Door die antistollende werking zou de kans afnemen dat een bloedstolseltje doorschiet naar hart of hersenen en daar een vaatje afsluit, waardoor de bloedstroom wordt afgesneden. Gevolg: een infarct. Wellicht een logische redenering, maar er is nooit enig bewijs geleverd dat je met dat ‘kinderaspirientje’ de dood van je afhoudt als je helemaal niks mankeert op het gebied van hart en vaten.

Richtlijn aangepast
In de VS komt men nu terug van die dagelijks lage dosis voor iedereen. Onder meer omdat het mechanisme dat in aspirine stolselvorming kan tegengaan, juist óók bloedingen kan veroorzaken. Bijvoorbeeld op de plek van een inwendige wond; terwijl die moet dichtgaan, stolt het bloed daar dan mogelijk niet. De invloedrijke U.S. Preventive Services Task Force, een panel van medische en farmaceutische deskundigen, heeft – zo las ik onlangs in ‘The New York Times’ – een bijgestelde aspirine-richtlijn gepubliceerd. Daarin wordt nu geadviseerd dat veruit de meeste volwassenen geen aspirine meer dienen te nemen om eerste hartaanvallen of beroerten tegen te gaan.

Begin er niet mee
Nu luidt de aanbeveling dat veertigers en vijftigers alleen aspirine op advies van hun dokters mogen gebruiken als die menen dat zij een hogere kans hebben op hart- en hersenaandoeningen zónder bloedingsrisico’s. De hogere leeftijden, vanaf zestig jaar, wordt aangeraden niet te beginnen met aspirine om eerste hart- of herseninfarcten te voorkomen. Inwendige bloedingen door aspirine zijn in de VS nú een punt van zorg. Gelukkig maar. Nederland is toch wat verstandiger geweest. Zomaar elke dag pillen nemen past niet bij onze cultuur. Amerikanen doen dat wel. En wat betreft dokters die dit in Nederland hebben geadviseerd: er zijn artsen die denken dat ze óveral verstand van hebben.