VERLOREN ZICHT KOMT NIET MEER TERUG: Laat uw ogen regelmatig controleren

Beste dokter,

Mijn nam was 25 jaar toen hij aan staar geopereerd werd. In 1958 werd zijn ooglens in Groningen eruit gehaald en kreeg hij een bril met een geslepen lens. Twee jaar later volgde ook zijn andere oog. Hij droeg uiteindelijk een bril met twee dikkeglazen. Ook onze Cor, de middelste zoon, had staar. Hij was toen pas 15 jaar. Hij werd in 1976 in drachten geopereerd aan beide ogen. Vervolgens kregen ook onze jongste dochter Aafke en oudste zoon Folkert staar.

L van Wallinga-De Jong

Wát een indrukwekkend verhaal, mevrouw Van Wallinga. Ik weet dat staar soms familiair kan zijn, dat komt niet zo vaak voor, maar uw gezin is daarvan wel een schrijnend voorbeeld. Vier leden in één gezin: de vader en drie kinderen. En allemaal vóór hun 25ste geopereerd. Uw man 25 jaar jong, Aafke negentien jaar, Cor zelfs vijftien jaar, en uw oudste zoon ‘pas’ op zijn 35ste.

Eeuwige misvatting
Ik ben blij met uw uitgebreide e-mail, waarvan we hierboven slechts een korte samenvatting konden plaatsen. Uw bericht bevat echter een belangrijke boodschap om een einde te maken aan een eeuwige misvatting. U schrijft namelijk: “Ik wilde dit verhaal altijd al eens kwijt dat het niet altijd oudere mensen zijn die staar krijgen, maar soms ook jonge mensen.” Dat is zeker waar. Meestal is staar een ouderdomsziekte, maar staar is soms ook aangeboren. Bijvoorbeeld doordat er sprake is van erfelijke overdracht, zoals in uw gezin. ‘Familiairestaar’ is meestal een stofwisselingsaandoening, die ook andere problemen kan geven. Er zijn zelfs zuigelingen met staar, waarbij de vertroebeling van hun pupil al snel opvalt. Aangeboren staar bij het kind kan ook het gevolg zijn van een rubella-besmetting (rodehond) bij de moeder tijdens de zwangerschap.

Geen dikke brillenglazen meer
Ook illustreert uw e-mail hoe de ontwikkeling van de staarchirurgie is geweest. U beschrijft bijvoorbeeld hoe een arts uit Engeland kwam overvliegen naar Drachten waar uw middelste zoon Cor in 1976 aan beide ogen werd geopereerd door een Groningse oogchirurg. Dat was een bijzondere operatie en leerzaam voor geïnteresseerde dokters. U beschrijft dat eigenlijk iedereen om u heen in het gezin een bril met sterke glazen droeg. Ik had ooit een geschiedenisleraar met zo’n sterke bril, die ook voor staar was geopereerd. Wat een vooruitgang is het geweest dat lenzen geïmplanteerd konden worden.

Controle kan blindheid voorkomen
Er zijn dus situaties waarin je machteloos staat tegenover een verslechterend gezichtsvermogen. Maar meestal niet. Daarom wil ik ook stilstaan bij een nieuwe campagne van het Oogfonds en de Oogvereniging, die verder gaat dan staar, en ook handelt over onder meer glaucoom, maculadegeneratie en retinoschisis. Fonds en vereniging stellen dat regelmatige oogcontrole net zo belangrijk is als tandartsbezoek. Want “een regelmatige oogcontrole kan blindheid in meer dan vijftig procent van de gevallen voorkomen.”

Laat netvlies en oogdruk checken
Daar ben ik het van harte mee eens. Laat regelmatig uw ogen controleren, bijvoorbeeld bij diabetes. De oogarts kijkt daarbij naar het netvlies. Of stap naar de optometrist om uw oogdruk te laten meten. Het is zoals Oogfonds-directeur Monique van Bijsterveld zegt: “Ons gebit lijkt belangrijker dan onze ogen, terwijl de impact van slecht of niet meer kunnen zien véle malen groter is.”

Onder redactie van René Steenhorst