Overmatig transpireren

Beste dokter Ted,

Mijn dochter (65) heeft veel hinder van overmatig transpireren in het gelaat en op de hoofdhuid. Zij is in dit opzicht ten einde raad. Vele deskundigen hebben het bekeken, maar konden geen oplossing bieden. Kunt u haar op de goede weg helpen?

Klaas Natte (een moedeloze vader van 89)

Overmatig transpireren is inderdaad een akelige kwaal, geachte heer Natte. Misschien heeft uw dochter al van alles geprobeerd. Op tv heb ik er op 13 maart 2018 in ‘Tijd voor MAX’ al eens aandacht aan besteed. Kijkt u de uitzending eens terug op het internet; misschien heeft zij er wat aan.

Trieste, dagelijkse praktijk
Transpireren is gezond, maar voortdurend in het zweet baden is buitengewoon ontregelend, zelfs ‘een hel’, schrijven patiënten mij. Normaal verliest een mens een liter vocht per dag, bij forse inspanning zelfs wel vijf tot acht liter. Maar die hoeveelheid vocht verliezen, terwijl je je niet extra inspant, is grote ellende. Naar schatting anderhalf miljoen Nederlands kampen hiermee. Geen dag verloopt droog, de gêne voor zichtbaar vocht is er altíjd en velen gaan gebukt onder een sociaal isolement. Voor al die mensen is dit, triest genoeg, de dagelijkse realiteit. In mijn praktijk zie ik veel van dit soort patiënten.

Schaamte en stigma’s
Hyperhidrosis, zoals deze vorm van uitzonderlijke transpiratie in de medische vaktaal heet, zeg maar ‘zweten zonder inspanning’, is een verhaal over schaamte en stigma’s, over gemiste kansen in werk of relatie, over extra kosten door sneller slijtende kleding en allerhande remmende of verhullende middeltjes en behandelingen. Hyperhidrosis kan soms ontstaan onder invloed van factoren als angst, stress en emotie.

Sterk gekruid voedsel
De aandoening kan zich over het hele lijf voordoen, maar ook plaatselijk zijn. Bijvoorbeeld aan handen of voeten of uit de oksels. Of in het hoofd-halsgebied, zoals bij Geert Frieswijk uit Drachten. Geert schrijft me over het effect dat zout of kruidig eten op hem heeft, dan is sprake van gustatoire hyperhidrose. “Mijn hoofdhuid wordt dan kleddernat en ik doe niks anders dan het zweet van mijn hoofd en nek vegen. Het bijzondere is dat alleen het hoofd zweet. Ik ben al verscheidene keren bij een KNO-arts geweest, maar ze kunnen niks vinden. Ook neurologisch is er niks aan de hand.”

Akelige bijwerkingen
Mijn antwoord: wanneer het door voedsel komt, is het eigenlijk helemaal niet te bestrijden. De bekende behandelingen – met botulinetoxine-injecties (‘Botox’), iontoforese (met zwakstroom) of zenuwdoorsnijding – zijn allemaal niet goed toe te passen voor zweten op het hoofd. Er bestaan medicijnen (anticholinergica) die via de zenuwen het zweten kunnen verminderen. Maar die hebben vaak akelige bijwerkingen. Het desbetreffende voedsel vermijden is dan nog het beste, maar ja… dat lukt natuurlijk niet altijd.

Geen eenduidige behandeling
In het algemeen kan ik zeggen: er is niet een eenduidige behandeling te noemen die iedereen helpt die overmatig transpireert. De één zegt baat te hebben bij crèmes met aluminiumchloride, de ander zweert bij de hittebehandeling van zweetklieren met een radiofrequent apparaatje. Het verschilt duidelijk per persoon en per plaats op het lichaam waar het buitensporige vochtverlies zich voordoet. In één van mijn volgende rubrieken kom ik op dit probleem terug.

Reageren of vragen?
info@meerovermedisch.nl
Zie ook www.meerovermedisch.nl