Cijfers liegen soms…

Ik ken mensen die een onwrikbaar geloof in cijfers hebben. Getallen, liefst met meerdere cijfers achter de komma, maken nu eenmaal op de meeste mensen veel indruk. Maar net als ik komt u in de media ook vast weleens berichten over onderzoeken tegen, waarvan u denkt: hoe kan dat nou?

Ik heb al te veel voorbeelden gezien van ‘wetenschappelijk onderbouwde’ onderzoeksrapporten bomvol cijfermatig materiaal die helemaal niet stroken met de dagelijkse praktijk die ik om me heen zie. Vorige week bekroop me weer die twijfel toen het CBS trompetterde: “Nederlanders in Europese kopgroep digitale vaardigheden”. Nederland behoort samen met Finland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk tot de Europese landen met het grootste aandeel inwoners dat vaardig is met het gebruik van internet, computer en software. De helft van de 16- tot 75-jarige Nederlanders heeft meer dan basis digitale vaardigheden, tegen 33 procent gemiddeld in de Europese Unie. Gemiddelden geven echter een sterk vertekend beeld van de werkelijkheid. Wat mensen kunnen met internet en computers verschilt namelijk sterk naar leeftijd (en opleiding), blijkt als je wat verder leest. Zo is het percentage Nederlanders met meer dan basis digitale vaardigheden bij jongeren ruim vier keer zo groot als bij ouderen. De digitale ongelijkheid in ons land is al langer onderwerp van zorg. Dat een oudere op Facebook zit, wil nog niet zeggen dat hij of zij online declaraties kan indienen bij de verzekeraar, een e-health-app kan gebruiken of kan internetbankieren. Godfried Bomans verwoordde het zo: “Een statisticus waadde vol vertrouwen door een rivier die gemiddeld één meter diep was.
Hij verdronk.”