Voor mensen met hartfalen in een ‘stabiele fase’ kan vanaf nu de vochtbeperking worden ingetrokken. Nu ja, als uw behandelend arts het daarmee eens is.
“Hartfalenpatiënten mogen weer vocht drinken om hun dorst te lessen, als ze dat willen… en, zoveel als ze willen”, zeggen onderzoekers van het Radboudumc en de Radboud Universiteit in Nijmegen. “Het is veilig als patiënten zelf bepalen hoeveel ze drinken!” Uitvoerig bestudeerden zij de effecten van vochtbeperking bij hartfalen. “Vochtbeperking geeft alleen maar dorst en biedt geen aantoonbare gezondheidsvoordelen”.
Mensen met hartfalen krijgen dikwijls het medische advies om niet meer dan anderhalve liter vocht per dag te nemen. Het nut daarvan is echter nooit bewezen, stellen de onderzoekers nu in een artikel in het medische vaktijdschrift Nature Medicine.
“Het idee was dat je minder vocht zou vasthouden als je minder drinkt”, zegt een van de onderzoekers, cardioloog Roland van Kimmenade van het Radboudumc. “Maar als je daar goed over nadenkt is het helemaal niet zo logisch als het in eerste instantie lijkt. Dat vocht komt niet op de plek waar je problemen van krijgt bij hartfalen”. Daarom: “Vochtbeperking is dus niet nodig. Dat is belangrijk voor patiënten over de hele wereld en kan meteen worden toegepast. Ook de richtlijnen kunnen we op basis van deze studie wereldwijd aanpassen”.
Ongeacht of patiënten een vochtbeperking krijgen opgelegd zijn er geen verschillen in gezondheid, en ook niet in ziekenhuisopnamen, overlijden of medicijngebruik. Dat blijkt óók uit de studie. Het enige verschil is dat mensen met een vochtbeperking vaker dorst ervaren.
Daarnaast kent vochtbeperking veel nadelen. Dokter Van Kimmenade: “Het is immers vervelend en confronterend. Mensen krijgen stress door dorst en het gedoe met ‘meten wat ze binnenkrijgen’. Dat herinnert hen ook steeds aan hun hartfalen. Ook is het sociaal gezien schipperen: als ik nu een kop thee neem, kan ik dan straks nog wel koffiedrinken met de buurvrouw?”
De studie werd uitgevoerd in zeven verschillende ziekenhuizen. Totaal deden iets meer dan 500 patiënten mee. Daarvan kreeg de ene helft het doktersadvies om hooguit 1,5 liter per dag te drinken en de andere helft om naar eigen inzicht te drinken. De onderzoekers keken drie maanden lang naar zowel mannen als vrouwen met verschillende oorzaken voor hartfalen. Dat waren alleen stabiele hartfalenpatiënten. Mensen met een acute ziekenhuisopname of een laag natriumgehalte waren uitgesloten van de studie. De onderzoekers bepaalden bij de deelnemers de gezondheidstoestand, kwaliteit van leven, dorst en de veiligheid.
In westerse landen krijgt één op de vijf mensen ooit in het leven hartfalen. De aandoening komt vooral voor bij mensen boven 60 jaar. Naar schatting leven er ruim 246.000 mensen met hartfalen in Nederland. Ongeveer 83 procent daarvan is 65 jaar of ouder. Hartfalen kent twee oorzaken: de knijpkracht van het hart neemt af of de hartkamer wordt stijver. In beide gevallen kan het hart het bloed moeilijker rondpompen en dat leidt tot vocht in de longen.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
René Steenhorst is medisch journalist en columnist voor MAX Magazine. Wekelijks verzorgt hij de pagina’s Lekker in je vel en zijn veelgelezen kantlijnrubriek Meer Over Medisch. Bovendien verschijnen van zijn hand regelmatig reportages over medische thema’s. Ruim 45 jaar (1974-2019) schreef René Steenhorst als stafreporter voor De Telegraaf, waarvan 32 jaar als gezondheidsjournalist.
