Je kunt hopen op regen voor je akkers of op een droge en zonnige Koningsdag. Je kunt het ook zelf proberen voor elkaar te krijgen. Er wordt op dat vlak flink geëxperimenteerd. Wolken worden daarbij ingezaaid met een bepaald goedje, waardoor het gaat regenen. Handig, maar ook risicovol. En kán het eigenlijk wel echt?
De pionier van het regen-maken was een Nederlander. In de jaren 30 van de vorige eeuw ging August Willem Veraart aan de slag met een mengsel van ijs en koolzuursneeuw, dat hij door vliegtuigen in wolken liet strooien. Later zijn deze technieken vaker ingezet, waarbij vooral zilverjodide werd gebruikt. Veel bewijs dat het echt (goed) werkte, was er niet.
Het idee is als volgt. Een wolk bestaat uit minuscule druppeltjes. Die druppeltjes kunnen alleen daar hangen door de aanwezigheid van hele kleine deeltjes, zoals stof, stuifmeel en zoutkristallen. Daar kleven de waterdruppeltjes aan vast. Als je nu meer van die kleine deeltjes toevoegt in een wolk, is de wolk sneller verzadigd en kan sneller of makkelijker uitregenen.
Heel wat landen hebben zich inmiddels op de borst geklopt met indrukwekkende resultaten. Over de hele wereld. Parades in de Sovjet-Unie werden droog gehouden door het voortijdig laten uitregenen van bewolking. China zou tijdens de Olympische Spelen van 2008 flink geknoeid hebben met bewolking, waardoor de openingsceremonie droog verliep. In Afrika wordt er druk geëxperimenteerd met het laten uitregenen van wolken, voordat ze weer voorbij zijn gedreven. En in de VS is men in enkele staten bezig met dit zogeheten ‘cloud seeding’ om extra sneeuwval in berggebieden te krijgen. Als waterreservoir voor het zomerseizoen.
Meerdere onderzoeken wijzen er echter op dat het lastig is te claimen dat door jouw toedoen de wolk is uitgeregend. Waarschijnlijk zou de regen sowieso zijn gevallen, al lijkt het erop dat er wel meer valt mét dan zonder de toegevoegde deeltjes. Officieel onderzoek vanuit de VS schat dat de toegenomen hoeveelheid neerslag door cloud seeding ergens tussen 0 en 20 procent ligt. Ook essentieel: er moeten sowieso wel wolken zijn, in een droge woestijnlucht valt er niks in te zaaien.
Vorig jaar april kwam het in de Verenigde Arabische Emiraten en Oman tot grote overstromingen. Het noodweer eiste meerdere levens en weg- en vliegverkeer lag plat door de immense hoeveelheden regenwater. Er werd gesuggereerd dat cloud seeding hier in het spel was, maar veel aannemelijker is het dat de oorzaken in de uitzonderlijk warme zee en een diep lagedrukgebied lagen.
Van alle kanten van de wereld komen er nog steeds nieuwe projecten bij die de technieken om regen te maken steeds verder aanpassen. Het is een van de manieren waarop wordt gepoogd klimaatverandering en droogte het hoofd te bieden. Maar er is dus veel op af te dingen. Als laatste punt: een wolk die is uitgeregend of uitgesneeuwd, houdt het verderop droog. Ruzie tussen landen kan zomaar in zicht komen.
Meer tips, weetjes, interviews en programma-informatie leest u in MAX Magazine. Bent u nog geen abonnee? U kunt zich hier bij ons aansluiten.
Grieta Spannenburg is milieukundige en meteoroloog. Ze is onder andere bezig met de combinatie weer en natuur en schrijft veel, vaak en graag. Voor een aantal regionale radiozenders verzorgt Grieta de weersverwachtingen, waaronder Radio M Utrecht. Afwisselend met Jordi Bloem maakt ze de wekelijkse weerpagina in MAX Magazine.
