‘Voetballiederen creëren een gevoel van saamhorigheid’

Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid, duikt in de wereld van voetballiederen. ‘Ze zijn als die dronken oom op een familiefeest. Ze zijn luid, soms gênant, maar je zou ze voor geen goud willen missen.’

Foto: ANP.

Het grote voetbalfeest gaat weer beginnen. Ook uw MAX staat er deze week weer bol van. En niet alleen uw gids. Hele straten zijn van voor naar achter oranje gekleurd. Hoewel mijn echtgenote geen groot voetballiefhebber is, vindt ze dat ‘oranjeversieren’ wel aardig. Alles in de hoop dat de Koemannetjes onze leeuw tot Europees kampioen maken.

Strijdlied

Versieren alleen is niet genoeg. Een beetje Oranje-elftal kan niet zonder strijdlied. Inmiddels zijn daar een heleboel van. Die heerlijke oorwurmen die je hersenen binnensluipen en daar een feestje bouwen, zoals dit jaar ‘Ik ben net als jij’ (‘Ich bin wie du’) van ex-voetballer Wesley Sneijder en volkszanger Wesly Bronkhorst, en ‘Oranjebewaarder’ van Marco Schuitmaker. Vanaf het moment dat je de eerste noten hoort, zie je direct beelden van in oranje geklede fans, zwaaiende vlaggen en een kolkende menigte. Dergelijke strijdliederen zijn er niet voor niets. Ze moeten de spelers tot grote hoogte brengen. Je ziet ze de nummers vaak beter meezingen dan het volkslied.

Hup Holland Hup

‘Hup Holland hup’ is de grootvader van alle voetballiederen, een muzikaal monument dat generaties Nederlanders aan het zingen heeft gekregen. Het werd in 1950 geschreven door de chef-amusement van de KRO, Jan de Cler. Verstand van voetbal had hij geenszins, maar de Cler bleek een begenadigd tekstschrijver en zanger. Hij maakte tot kunst zo veel mogelijk lettergrepen in één ademteug te zingen. Samen met sportverslaggevers Leo Pagano en ‘mister nul-nul’ Frits van Turenhout schreef hij bij iedere interland een verslag op rijm. Tijdens de rust en na de wedstrijd werd dit lied gezongen met behulp van het KRO-dansorkest.

EK in 1988

Het ‘Hup Holland hup’-refrein bleef steeds hetzelfde. Naarmate de tv de plek van de radio als thuisstadion innam, liet het publiek het Hup Holland-lied in zijn hempie staan, totdat de voetbalmannen naar het EK in 1988 togen. Opeens was het daar weer. Uit volle borst. Kampioen werden ze. En húp, daar gingen ze als Europese kampioenen de grachten over. Menig woonbooteigenaar moest vrezen voor zijn drijvende huis. Overal stonden mensen te juichen van trots en plezier. Dat jaar werd ook het lied ‘Wij houden van Oranje’ van André Hazes een hit. Voetballiederen zijn als die dronken oom op een familiefeest. Ze zijn luid, soms gênant, maar je zou ze voor geen goud willen missen. Ze verbinden mensen, creëren een gevoel van saamhorigheid en maken van een simpel spelletje een epische strijd.

Leuke video’s kijken?

Dit en meer leest u in MAX Magazine 24-25. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.