Het nieuwe goud: waarom is kaas zo duur geworden?

Onlangs lagen er vier stukken jonge Goudse kaas 48+ in de koelkast. Kiloprijs € 14,49. “Waarom heb je zo veel gekocht? Kaas is niet te betalen”, zei ik (Emile Bode) tegen mijn vrouw. “Aanbieding: 1 plus 1 en dat zie je niet zo vaak. En blijft goed tot eind oktober.”

Kaas is het nieuwe goud. De afgelopen vier jaar is de prijs van kaas met minstens 30 procent gestegen. Alleen al vorig jaar was de gemiddelde stijging 16,5 procent, zo leren cijfers van het CBS. Hoe de prijs zich dit jaar ontwikkelt, durft niemand te voorspellen. De enorme prijsstijgingen lijken voorbij, maar niets is zeker. “Toch is het zo dat er absoluut niet minder kaas wordt gegeten”, zegt Marjorie van der Ende van de Nederlandse Zuivel Organisatie.

Alle kosten zijn gestegen

De dure kaas wordt veroorzaakt door een complex van factoren. Zoals de oorlog in Oekraïne, waardoor de meeste grondstoffen waaronder graan een stuk duurder zijn geworden. Krachtvoer voor koeien is bijna niet te betalen. Maar ook de kunstmest, de diesel voor de tractoren, de energie om de stal draaiende te houden en de personeelskosten zijn sterk gestegen. Daardoor is de literprijs van melk voor de boer in vijf jaar tijd van 40 naar 63 cent per liter omhooggegaan. Dit jaar is overigens sprake van een scherpe verlaging van de prijs, dus er is hoop voor de kaas. Want zoals u weet, wordt kaas van melk gemaakt.

Favoriet op brood

Kaas is het favoriete beleg op menige boterham. Volgens Marjorie van der Ende gebruikt 80 procent van de bevolking zuivelproducten. Nederlanders zijn echter zeker geen koploper. Wij eten gemiddeld 17 kilo kaas per persoon. Denen liefst 28 kilo, Fransen 26 en Duitsers 24 kilo.

Enorme prijsverschillen

Het is aan te bevelen om goed op de aanbiedingen van de supermarkten en van de kaaswinkels te letten, want de prijsverschillen zijn enorm. Ik kwam de goedkoopste kaas bij de Aldi tegen (Goudse 48+ jong) voor € 8,83 per kilo. De duurste jonge kaas is bijna twee keer zo duur. Ik liet vier mensen de Aldi-kaas testen en twee vonden het smaken naar karton. In de meeste gevallen kost een plakje kaas 40 tot 50 cent, maar dat doet ook een cupje van Nespresso en een sigaret. Als u de kaasschaaf of rasp hanteert, bent u veel voordeliger uit, want de plakken zijn vrij dik. Koop een goede en houd de schaaf eerst even onder de hete kraan als u begint.

Maar even niet…

Er zijn onvoorstelbaar veel soorten kaas. Je wordt er tureluurs van. Marjorie van der Ende kan het goed betalen, maar is voorlopig gestopt met haar verrukkelijke Hollandse truffelkaas. “Bijna 26 euro bij mijn kaasboertje en een paar euro goedkoper bij Albert Heijn. Doei, dan maar een keertje minder.” Ik weet nu ook waarom ik nooit meer Reypenaer VSOP in onze koelkast zie lonken. Bijna 37 euro per kilo!

____________________

Prijs van 1 kilo jonge Goudse kaas 48+ supermarkt-huismerk (week 30):

Aldi      € 8,83

Plus     € 9,79

Jumbo € 9,79

Dirk     € 10,25

Lidl      € 11,80

Spar     € 15,00

Albert Heijn     € 15,57

Coop    € 16,50