Schurft komt steeds vaker voor: zo voorkomt u het

In de media staan veel berichten over schurft bij studenten. Dit naar aanleiding van stijgende cijfers die huisartsen signaleren bij deze leeftijdsgroep. Maar deze jeukende huidziekte komt voor bij jong en oud. Schurft kan zelfs harder toeslaan als u de jeuk niet voelt.

Velen denken dat alleen studenten schurft krijgen, maar dat is een misverstand. Het zorgmeetinstituut Nivel ziet sinds oktober 2021 een toename in schurftmeldingen bij de huisarts. Het komt pakweg drie keer zo vaak voor dan voorheen. Maar dat is bovenop de groep mensen die altijd al uitbraken had van schurft. En dat zijn vaak ouderen.

Verpleeghuizen en ziekenhuizen

Schurft is een jeukende huidziekte die komt door schurftmijten (medische term: scabiës). Dit zijn kleine beestjes die in de huid kruipen en veel jeuk geven. De beestjes kruipen van de ene mens naar de andere. Mensen die dicht op elkaar leven lopen extra risico op besmetting met de schurftmijt, zo staat in de richtlijn van het Landelijk Centrum voor Infectieziekten. Denk hierbij aan asielzoekerscentra, gevangenissen en aan dak- en thuislozen en daarbij behorende instellingen. Maar ook aan instellingen in de gezondheidszorg zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, huizen voor verstandelijk gehandicapten en binnen de thuiszorg.

Zo voorkomt u besmetting

Francine van Erp is dermatoloog in het Tergooi ziekenhuis en legt uit hoe u besmetting kunt voorkomen:

U voorkomt besmetting voornamelijk door geen contact te hebben met iemand die (weet dat hij of zij) schurft heeft.

Kent u iemand met schurft? Zorg in dat geval dat u geen lichamelijk contact hebt met elkaar, zoals knuffelen, dicht tegen elkaar zitten op de bank, seks hebben of elkaars kleding gebruiken. Het gaat om langer contact, van zeker een kwartier. U krijgt het niet door het geven van een hand, of ander kort contact.

Een paar gewoonten helpen om besmetting te voorkomen:

• Kleding of beddengoed die door anderen zijn gebruikt, kunt u het beste altijd goed wassen, zeker op 60 graden.
• Let in hotels goed op dat de lakens goed schoon zijn, of neem eigen lakens mee.
• Loopt u het toch op, dan is het zaak om geen anderen te besmetten. De eerste periode na besmetting merkt u vaak niet dat u schurft hebt. Na een paar weken begint de jeuk, vooral in de nacht. Hebt u jeuk en huiduitslag tussen de vingers, bij de polsen, rond de borsten, in de oksels en bij de geslachtsdelen? Dat kan door schurft komen. Ga snel naar de huisarts.

Schurft gaat niet vanzelf over. Het beestje graaft gangetjes door de huid en het lichaam geeft een afweerreactie tegen de poep van die mijt. Het legt eieren en daaruit komen nieuwe mijten. Het wordt alleen maar erger. Snel naar de dokter voor een behandeling dus.

Soms voelt u geen jeuk

Iedereen kan het krijgen, jong of oud, gezond of ziek, benadrukt dermatoloog Van Erp nog eens. U loopt meer risico als u dicht op elkaar leeft, zoals in een studentenhuis of in een verpleeghuis. Ook als uw afweer wat verslechterd is door medicijnen of ziekten, loopt u meer risico. Bij sommige ziekten of medicijnen voelt u de jeuk van de schurftmijt niet of weinig, of kunt u niet goed krabben. Dan is schurft extra gevaarlijk, volgens de LCI-richtlijn, want met het krabben verwijdert u mijten uit de huid, dus dat helpt eigenlijk een beetje. De mijten kunnen zich dus extra veel vermenigvuldigen en u krijgt een veel ernstigere besmetting en ernstiger verloop. Hebt u dus ineens bultjes, zonder de hevige jeuk, dan is het toch extra oppassen als u in deze groepen valt:

• Dit geldt voor mensen met een verminderde afweer, zoals mensen besmet met hiv of mensen met leukemie.
• Ook als u medicijnen gebruikt die het immuunsysteem verminderen is dat belangrijk, zoals medicijnen tegen kanker of reuma maar ook tegen eczeem.
• Tenslotte geldt dit voor mensen met een hersenbeschadiging of verlammingen en mensen die terminaal zijn.

Heeft u eenmaal schurft, dan zijn er medicijnen nodig en een grondige schoonmaak van de omgeving, want de mijt kan overal overleven. Alle stappen herhaalt u na een week. Gelukkig is er nog geen resistentie gezien tegen de medicijnen, dus als het goed gaat, bent u er met dit behandelplan ook echt vanaf.

Auteur: Heleen Croonen
Bron: Nivel, RIVM, Gezondheidsnet