‘Veel ouderen laten geld liggen’

Hoe kwetsbaar ben je zonder internet en zonder smartphone? Kun je dan nog mee met de samenleving?

Wilma Schrover is directeur van KBO-Brabant, met 120.000 leden de grootste seniorenvereniging van ons land. “Veel van onze leden vinden hun weg op het wereldwijde web, maar er is ook een groep die de digitale ontwikkelingen niet, of niet meer kan bijbenen. Die groep is groter dan vaak gedacht wordt. En de wanhoop is enorm als de partner wegvalt die wel via internet communiceerde.”

Assistentie van een vrijwilliger
De smartphone beheerst het leven van de meeste Nederlanders. Talloze handelingen worden daarmee verricht; niet alleen bankbetalingen, maar ook allerlei bestellingen, het controleren van het energieverbruik, de coronacheck, DigiD, streamen, enzovoorts. Schrover: “Heel wat ouderen doen dit niet. Vaak worden zij geholpen door familie, maar er zijn ook behoorlijk wat senioren die onze hulp nodig hebben. KBO-Brabant heeft 550 vrijwillige belastinghulpen die jaarlijks circa 20.000 senioren assisteren met hun aangifte en aanvragen voor toeslagen. Ook hebben we 200 vrijwillige thuisadministrateurs die onze leden helpen met hun administratie en met budgetteren.” De vrijwilligers beschikken over een Verklaring Omtrent Gedrag en werken bij zo’n aanvraag of aangifte voor een lid met een zogeheten burgermachtiging, omdat het allemaal privacygevoelig is.

‘Regeling juist voor hén bedoeld!’
Schrover is ervan overtuigd dat heel wat ouderen geld laten liggen doordat zij als digibeet niet alert kunnen reageren of angstig zijn geworden door berichten over de toeslagenaffaire. “Dan moet je denken aan huur-, zorg- en energietoeslagen. Maar het kan nog gekker. De aanvraag voor het Noodfonds Energie is alleen toegankelijk voor wie thuis is op de digitale snelweg. Mensen zonder computer kunnen fluiten naar deze ondersteuning, terwijl zij met hun lage inkomens vaak de doelgroep zijn. We hebben het Noodfonds deze maand opgeroepen om een aanvraag ook schriftelijk mogelijk te maken.” Toch kunnen digibeten soms nog wel telefonisch en schriftelijk communiceren met instellingen zoals banken, zorgverzekeraars en gemeenten. “Een aanzienlijk deel van onze leden wil of kan niet via internet met ons communiceren. Zij kunnen alles op papier krijgen en wij rekenen ook geen portokosten”, zegt Jako Papac. Hij is directeur van DSW. Die is volgens onafhankelijk consumentenonderzoek al jaren de klantvriendelijkste zorgverzekeraar van ons land.

‘Het is pure discriminatie’
Joke van der Meulen (77) zou je gedeeltelijk digibeet kunnen noemen. Zij vertelt: “Ik kan internetten en mailen, maar ik heb nauwelijks appjes. Toch kunnen we ons nog goed redden. Maar het wordt steeds lastiger om een instelling te bellen en een levend persoon aan de lijn te krijgen.” Dezer dagen kwam de stoom uit haar oren. De aardige dame vertelt: “Vroeger kochten wij Groenspaarcertificaten aan de balie bij onze bank. Dat is een leuke aanvulling op ons pensioen. Nu kunnen we ze alleen nog via internet kopen. Maar ik vind internetbankieren doodeng en ik vind het ook pure discriminatie.”