Een nieuw pensioengebouw…

In Den Haag spreekt men dit najaar over een verhuizing van epische proporties. Een verhuizing die miljoenen Neder­landers aangaat. De Tweede Kamer behandelt de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Als die doorgaat, betekent dat een verplaatsing van het astronomische bedrag van 1,5 biljoen (1.500.000.000.000) euro van het huidige naar een nieuw pensioenstelsel.

Stelt u zich het pensioenstelsel voor als een gebouw. Dat gebouw moet onderdak bieden aan iedereen die nu pensioen opbouwt, of al een pensioen ontvangt. En er moet plek zijn voor toekomstige pensioenopbouwers. De Wtp is in feite een heel nieuw pensioengebouw. Als u dat nieuwe gebouw binnenloopt, zult u veel dingen herkennen. Er zijn nog steeds de verplichte pensioenfondsen. Er zijn nog steeds drie soorten pensioen: ouderdoms-, nabestaanden- en arbeidsongeschiktheidspensioen. Er wordt nog steeds pensioenpremie betaald. Wat wel nieuw is, is dat die premies hier in individuele potjes terechtkomen. Dat potje neemt u mee als u van baan wisselt.

Beleggingen bepalen uw pensioen
Loopt u het gebouw uit, dan ziet u een belangrijk verschil. Dit nieuwe gebouw staat op onrustige bodem. De groei van uw pensioen is niet langer afhankelijk van de rentestand, maar van de beleggingsopbrengsten. Het idee is dat uw pensioen daardoor sneller kan stijgen. De andere kant van die medaille is dat het ook sneller kan dalen. Het uitzicht is vaag; gaat het pensioen hier wél meegroeien met de inflatie? Dat is net zo moeilijk te voorspellen als de aandelenkoersen. Zeker is wel dat het totale belegde pensioenvermogen dit jaar 350 miljard(!) euro is geslonken. Maar doordat tegelijk de rente stijgt, konden veel pensioenen in het huidige pensioengebouw toch geïndexeerd worden.

Gigantische verhuiskosten
Vraag iemand waarom hij eigenlijk meeverhuist. Hij zal antwoorden dat hem niets is gevraagd; hij móet mee. De verhuizing naar het nieuwe stelsel is straks voor iedereen verplicht. En vraag aan één van de verhuizers wat die hele verhuizing eigenlijk gaat kosten. U zult zich rotschrikken van het antwoord. De verhuiskosten bemoeilijken een volgende indexatie om de torenhoge inflatie op te vangen.

Schrik na berekeningen
En dan de hamvraag: komen alle verhuisdozen op de juiste plek terecht? Heeft u na de verhuizing nog wel evenveel pensioen als daarvoor? Het antwoord daarop is: niemand die het weet. Dit is namelijk nog niet doorgerekend. Kamerlid Pieter Omtzigt is zelf aan het rekenen geslagen, en kwam met een paar schokkende voorbeelden van grote vermindering van het pensioen na verhuizing.

Doe niets overhaast
Uw MAX Ombudsman is niet de architect en niet de opdrachtgever van het nieuwe pensioengebouw. Wij gaan daar niet over. Maar het mag duidelijk zijn dat we punten van grote zorg hebben. En één ding moet als een paal boven water staan. Deze verhuisplannen raken aan de bestaanszekerheid van miljoenen mensen. Zo lang niet duidelijk is of al het pensioengeld op de juiste plekken terechtkomt, moeten we blijven zitten waar we zitten. Nu overhaast en ongeïnformeerd beslissen is een doodzonde.