Gouwe Ouwen voor de eeuwigheid

Als Archivaris van Dienst van Beeld & Geluid heb ik het mooiste beroep van Nederland. Ik mag namelijk elke dag professioneel struinen door een schatkamer met miljoenen unieke foto’s, spraakmakende tv- en radioprogramma’s en bijzondere objecten uit ons rijke audiovisuele geheugen.

Dat doe ik dan ook heel erg graag. Het is zelfs zo erg dat menig nacht mijn lief mij achter de digitale bewaarplaats van Beeld & Geluid moet wegtrekken om zo toch nog een beetje te slapen. Die schatkamer is overig van ons allemaal. Gevuld door de beste programmamakers. Het oudste beeld, de inhuldiging van Wilhelmina, stamt uit 1897. Het nieuwste stroomt letterlijk iedere seconde binnen bij ons archief. Zo missen we niets. Dat was vroeger wel anders. Lang niet alle programma’s zijn bewaard gebleven. Nederland is één van de weinige landen in de wereld die hun culturele erfgoed voor lief nemen.

In landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld is er een wettelijke verplichting om alles wat in media gemaakt wordt, van krant en boek tot tv-programma, te bewaren. Hier niet, maar uw archivaris zou uw archivaris niet zijn als wij bij Beeld & Geluid niet onze stinkende best zouden doen om dat sinds enige jaren juist wel te doen als het gaat om bewegend beeld en ronkend geluid. En alles wat daarmee te maken heeft. Want wie niet weet waar hij vandaan komt, weet niet waar hij naar toe moet, luidt een oude wijsheid. Dat brengt mij de inmiddels 40.000 objecten die wij hebben. Van de kleding van de ‘Vieze Man’ van Koot en Bie, de tourvalhelm van Theo Koomen tot het persoonlijke archief van iconen als Sonja Barend en Mies Bouwman.

Het woord ‘object’ is eigenlijk niet passend. Het zijn persoonlijke schatten die letterlijk door de handen van de gever zijn gegaan. Het brengt ons extra dicht bij hun werk en gedachten. Het is de fysieke nalatenschap van onze mediahelden, onze Gouwe Ouwen. Voor wij deze zeldzame schatten krijgen, vinden er hele bijzondere overdrachts­gesprekken plaats met de iconen zelf. Of met de familie als zij niet meer onder ons zijn. Wij beloven dan er als leeuwen voor te zorgen. Tot in de eeuwigheid. Hier begint voor ons het feest van het ronddwalen door die schatten. Dan maar wat minder slapen.