Geschiedsvervaging

De banden van onze koninklijke familie met het graafschap Nassau zijn overbekend. Dat Catherina-Amalia de titel Prinses van Oranje te danken heeft aan het vroegere Franse prinsdom Orange, weten ook velen.

Maar wie Fulda zegt, zal opgetrokken wenkbrauwen zien. Het stadje, op zo’n 400 kilometer van de Nederlandse grens, was drie jaar lang een vorstendom van de Oranjes. In 1795 verliet stadhouder Willem V met zijn gezin de Nederlanden, om uiteindelijk in Engeland een nieuw leven te starten. Hoewel nog zeer vermogend waren de Oranjes internationaal uitgespeeld. Willem V vond het wel best. Hij vond Londen leuker dan Den Haag en stond dicht bij de Engelse troon. Zijn moeder Anna voerde als oudste dochter van koning George II de eretitel Princess Royal.

De Bataafse Republiek was in haar beginjaren nog bang voor een Oranjegezinde opstand. Ze probeerde de Oranjes daarom in het geheim toch weer aan haar kant te krijgen, door de erfprins, dus de zoon van de Prins van Oranje, te willen benoemen tot een soort president van de Bataafse Republiek. Het plan lekte uit, en werd niet doorgezet. Willem V leek in 1801 zijn aanspraken op Holland op te geven; hij wilde in ruil voor een schadeloosstelling afstand doen van zijn rechten en bezittingen in de Nederlanden.

De familie wenste in eerste instantie een bedrag van 117 miljoen gulden (nu twee miljard euro) plus een territoriale compensatie van grote gebieden in het Duitse Rijngebied. De republiek wilde echter niet betalen en ook Engeland vond een fi nanciële tegemoetkoming onnodig. Tussen Frankrijk en Oostenrijk werd afgesproken dat het Huis van Oranje met alleen grondgebied gecompenseerd zou worden. Keizer Napoleon kwam in 1802 met Pruisen overeen om de Oranjes het grondgebied van het bisdom Fulda te geven, evenals dat van het bisdom Convey, de handelsstad Dortmund alsmede drie abdijen en een proosdij. Tezamen werden ze het vorstendom Nassau-Oranje-Fulda, met een grondgebied dat verspreid lag over het huidige Duitsland en Oostenrijk. Het was een staatje van niks, maar na een aanvankelijke weigering pakte Willem V deze aalmoes alsnog aan, vooral omdat zijn zoon Willem Frederik er wel wat in zag. De latere koning Willem I werd er de regerend vorst en pakte de zaken voortvarend aan.

Maar na drie jaar kon hij, uitgerekend door Napoleon, zijn biezen weer pakken. In de Nederlandse geschiedenisboeken lezen we niks over Fulda. Misschien terecht omdat het amper drie jaar door de Oranjes werd bestuurd. Maar waarschijnlijk is het ook een beetje bewuste geschiedsvervaging, omdat het natuurlijk weinig fraai was dat Willem V het eigenlijk wel best vond uit de Nederlanden verdreven te zijn en geen moeite deed voor het land van zijn voorvaderen terug te krijgen. Hij trok zich uiteindelijk in Nassau terug, waar hij in april 1806 stierf.

AGENDA 2022 KONINKLIJK HUIS
11 augustus Prinses Mabel is jarig; zij wordt 54.