Tijd voor troonswisseling

Terwijl het vijfde seizoen van ’The Crown’ – over de jaren negentig – nog moet beginnen, weten we al dat het zesde en laatste deel over het einde van Elizabeth gaat. De spoilers (onthullingen van wat er gaat gebeuren) vliegen je om de oren. De gebeurtenissen rond Harry en Meghan, het schandaal rondom Andrews seksproces, de dood van Philip en Elizabeths gezondheid: seizoen zes kan zó geschreven worden.

Het is uitermate triest dat Elizabeth uitgerekend in het jaar van haar platinajubileum zo veel te verwerken krijgt. Ik ben de laatste om te zeggen dat er een leeftijdsgrens moet zijn voor welk beroep dan ook. Maar onze koningin Juliana, met haar warme stem en prachtige dictie, zei in 1980 al: “Bij ieder mens doet zich vroeg of laat het besef voor dat de krachten gaan afnemen.” Haar collega Elizabeth reageerde naar verluidt verbolgen: “There’s the Dutch for you.” Vrij vertaald: typisch Nederlands. Elizabeth zag en ziet – zoals bijna alle vorsten – het koningschap als iets voor het leven. Koning Harald van Noorwegen (85) gaat ziekenhuis in en uit en benoemt zijn zoon en opvolger Haakon steeds als regent, om hem weer uit die functie te ontheffen als de artsen hem gezonder naar huis sturen. Dan is Haakon weer regent af en zit de koning weer wekelijks de kabinetsvergaderingen voor.

Zijn kettingrokende collega koningin Margrethe van Denemarken heeft gezegd dat ze pas stopt als ze dood van de troon rolt. Ook Carl Gustaf van Zweden (76), die volgend jaar vijftig jaar op de troon zit, heeft gezegd tot zijn dood koning te willen blijven. Alle drie gaan ze eraan voorbij dat ze perfecte opvolgers hebben klaarstaan, die het land een nieuw elan zullen geven. Maar daarvoor moet je dan wel het landsbelang groter achten dan je eigen plichtsbesef. In Nederland, België en Luxemburg is plaatsmaken voor een nieuwe generatie normaal geworden. Elizabeth is te lang doorgegaan, zo veel is nu wel duidelijk. Haar opvolger is zelf al bejaard, maar een generatie overslaan kan echt niet zomaar. Charles zal echt nog koning worden, zo verwacht ik.

Onlangs opende hij namens zijn moeder, die bijna niet meer kan lopen, het Britse parlement. De camera zoemde in op Charles, die staarde naar de onschatbare St Edward’s Crown, die normaal op het hoofd van zijn moeder balanceerde toen zij de troonrede voorlas. De Queen kon het gewicht van de kroon (2,2 kilo) niet meer torsen. Begin juni zal het feest van Elizabeths zeventigjarige regeringsjubileum groots worden gevierd.

Als het goed is verschijnt Hare Majesteit daarbij ook, met haar familie, op het balkon van Buckingham Palace en zal ze het applaus en gejuich krijgen dat ze verdient. Om meteen daarna haar zoon Charles offi cieel tot regent te benoemen. Daarmee kan hij alle taken van het staatshoofd overnemen; maar zijn moeder zal, zoals ze ooit beloofde, tot haar dood koningin blijven. Ik denk dat er niemand is die haar zo’n stap zal kwalijk nemen.

AGENDA 2022 KONINKLIJK HUIS

25 mei Koning Willem-Alexander is bij de viering van 60 jaar Amerikaanse Kamer van Koophandel in Amsterdam.
25 mei Prinses Laurentien wordt 56.