Heel Holland dicht

De Poëzieweek is er weer. Zelf heb ik die mede bedacht als directeur van de CPNB, de motor achter bijvoorbeeld de Boekenweek, Kinderboekenweek en Voorleesdagen. Uit onderzoek bleek dat er in Nederland alleen al een miljoen thuisdichters waren op zoek naar inspiratie.

Vanaf 2013 vieren wij daarom samen met Vlaanderen de kracht van het gedicht in die Poëzieweek. Poëzie is sinds de start van de televisie maar schaars op de buis te vinden. In de beginjaren hooguit als religieuze dagafsluiting. In 1961 werd dat iets frivoler. Het was acteur Ton Lutz die met zijn gedragen stem gedichten van Neerlands beste dichters voordroeg. Je had het gevoel bij Lutz als hij ‘Regen’ van Marsman las, dat het ook echt nooit meer goed kwam.

De jaren daarna bleek de tv ook geen pleisterplaats voor poëzie. Ja, een toevallig dichterlijk optreden in net zo toevallige, niet dichterlijke programma’s. Een beetje ‘ter leringh’, maar vooral ‘ter vermaeck’. Johnny van Doorn alias Johnny the Selfkicker was vanwege zijn vlammende voordrachten een graag geziene gast. De term ‘poëzie’ kreeg door zijn unieke voordrachtstijl een geheel nieuwe dimensie. Johnny nam niet alleen bezit van de studio, maar ook bijna van je huiskamer, door zijn met veel consumptie uitgesproken dichtkunst. Begin 2000 kwam er op tv eindelijk wat licht voor het dicht met de live verkiezing van de eerste heuse Dichter des Vaderlands, de keizer van het Nederlandse gedicht, Gerrit Komrij.

Er kwam zelfs een heuse serie: de ‘Dode Dichters Almanak’. Maar liefst twaalf seizoenen zagen en hoorden we aan de hand van archiefbeelden reeds overleden dichters op unieke wijze uit eigen werk voordragen. Maar ook die dode dichters hebben het op de tv niet gered. Is poëzie op tv dan dood? Nee, dat niet. In ‘Matthijs Gaat Door’ was daar meestervoordrachtkunstenaar Joost Prinsen in ‘Hotel Prinsen’. Steeds een liefdesgedicht als cadeau. Goodbye Johnny, hallo Joost. Met meer dan één miljoen potentiële poëten thuis op de bank ben ik overigens voor ‘Heel Holland Dicht’ met een Joost of Johnny als Janny. Dat rijmt.