TV VAN TOEN: ‘Hollands glorie schaatst victorie’

Twee weken geleden vielen er drie dingen samen: het kabinet viel, sneeuw viel over heel Nederland en de EK’s schaatsen sprint en allround vielen samen in Thialf. Dat eerste was weinig glorieus.

Het tweede deed denken aan prachtige Hollandse winterplaatjes en het laatste, was vol van trots en grootse glorie. In beide schaatstoernooi bezetten de Nederlanders alle hoogste plekken.

Het ‘Winterlandschap met ijsvermaak’ uit 1608 van Hendrik Avercamp laat zien dat de combinatie winter en schaatsen al eeuwenlang bij ons hoort. Maar die overwinningen op schaatsgebied gek genoeg niet. Sterker, vanaf het eerste EK allround in 1891 zou het tot 1953 duren voor er een Nederlandse winnaar, Kees Broekman, was.

Tot en na die tijd waren het de Noren, Zweden en Russen die de schaatsscepter zwaaiden. Dat geeft ook aan waarom er maar weinig aandacht voor het schaatsen op radio en tv was. Helemaal niet live.

En als dat wel al zo was, kon je het, vanwege de door de verschillende omroepen versnipperde sportprogrammering, moeilijk volgen. Dat veranderde met het legendarische EK schaatsen op 22 en 23 januari in 1966 te Deventer. Het was de eerste keer dat dit in Nederland werd gereden en het zou de eerste live-uitzending van een geheel schaatstoernooi worden. Twee hele dagen lang. De voetbalcompetitie werd er zelfs deels voor stilgelegd. Het was doodstil op straat. Miljoenen mensen zaten aan buis en radio gekluisterd, vooral om getuige te zijn van de wereldprestaties van de legendarische Kees Verkerk en Ard Schenk.

Ze versloegen alle buitenlandse concurrentie en beklommen de hoogste podiumplekken. “Ard en Keessie” scandeerde het uitzinnige publiek. “Hollands glorie schaatst victorie” was de kreet. Het oranjelegioen was geboren. Kees Verkerk vertelt er verderop meer over in deze MAX (pag. 30-31). Maar niet alleen het gouden duo had de schaatssport een enorme dienst bewezen. Ook het medium televisie deed dat door alles prachtig in beeld te brengen, van publiek tot de schaatsstrijd. Vanaf dat moment werd het schaatsen altijd live uitgezonden. Met tot de dag van vandaag de Nederlanders aan kop. Dankzij Ard en Keessie. Heya Heya.

Wereldbeker schaatsen
ZATERDAG 30 JANUARI 14.00 UUR NPO 1 ZONDAG 31 JANUARI 13.25 EN 18.10 UUR NPO 1