Koningin Máxima over haar VN-werk

Onlangs vertelde koning Willem-Alexander over zijn bijbaan als piloot bij de KLM. Ook koningin Máxima heeft een functie naast haar representatieve rol in ons land. Al acht jaar werkt zij voor de VN. En voor die functie reisde zij onlangs naar Vietnam, waar royalty-verslaggever Marc van der Linden de kans kreeg haar drie dagen te volgen.

Een werkbezoek van koningin Máxima is allesbehalve een snoepreisje. In amper zestig uur bezoekt ze drie steden, diverse ministeries, een president, voorzitter van het parlement, vicepremier, heeft ze vele vergaderingen én is er een veldbezoek, waar ruim de tijd wordt genomen om met boeren en een winkelierster te praten. Efficiëntie is het codewoord; hoe kan het ook anders voor een afgestudeerd econome die voor haar huwelijk carrière maakte in de bankensector. “Natuurlijk is zo’n reis vermoeiend, maar ook erg de moeite waard. Als je het heel goed voorbereidt – en dat doen we met al onze partners – kan je heel veel in korte tijd bereiken. Daarvan krijg ik heel veel energie en dan zit ik echt met een enorme glimlach in het vliegtuig terug”, zegt de koningin daar later over.

Snel omkleden
Haar werkbezoek begint letterlijk meteen na aankomst van de lange vlucht uit Europa. Máxima kleedt zich op het vliegveld van Ho Chi Minh, het voormalige Saigon, even om en stapt meteen weer in het vliegtuig voor het veldbezoek. Máxima werd in 2009 benoemd tot Speciale Pleitbezorger van de VN Secretaris-Generaal voor Inclusieve Financiering voor Ontwikkeling (Secretary-General’s Special Advocate for Inclusive Finance for Development – meestal afgekort tot UNSGSA). In deze functie adviseert zij de secretaris-generaal van de Verenigde Naties en zet zich wereldwijd in om financiële diensten als sparen, verzekeren en lenen voor iedereen toegankelijk te maken.

Succesverhaal
Koningin Máxima heeft in Vietnam in de praktijk gezien hoeveel het kan schelen. De boeren die zij sprak in de omgeving van Darlat, in de Vietnamese hooglanden, vertelden haar een succesverhaal. Met hulp van onder meer de Rabobank hebben ze vaste afnemers gevonden, zijn er afspraken met andere boeren gemaakt over wie wat verbouwt en is de winst geïnvesteerd in een kas, die ervoor zorgt dat ze vaker kunnen oogsten. In de afgelopen drie jaar hebben zij de opbrengst zien verviervoudigen. Máxima stelde de boeren met hulp van een tolk vele vragen, ook over wat er nog verbeterd moet worden.

Zeer diplomatiek
Ook dat is belangrijk, want later in gesprekken met banken in Ho Chi Minh en ministeries in Hanoi zal ze ook duidelijk moeten maken wat er nog niet goed genoeg geregeld is. Dat doet ze, bijvoorbeeld bij de Vietnamese president, op zeer diplomatieke wijze. Na eerst een aantal complimenten te hebben gegeven over de ontwikkeling die zijn land heeft doorgemaakt, snijdt ze aan dat 31 procent van de Vietnamezen nog altijd geen toegang heeft tot financiële dienstverleningen. “En dat moet echt verbeteren”, aldus de koningin.

Geen Nederlandse vlag te zien
Hoewel ze natuurlijk als koningin Máxima wordt ontvangen, is ze er nadrukkelijk niet namens ons land. Bij haar bezoeken – ze doet er zo’n drie per jaar – is er geen Nederlandse vlag te zien, maar die van de Verenigde Naties. Er zijn ook andere verschillen, al zullen die niet iedereen meteen opvallen. Waar ze in Nederland altijd vergezeld wordt van een hofdame, ontbreekt die hier. En ook Máxima’s kleding is minder ‘koninklijk’: netjes, maar vooral zakelijk en comfortabel. Het gaat hier om de inhoud en niet om het plaatje.

Veel passie
Ze praat met veel passie over haar werk. “Wij proberen mensen meer toegang te laten krijgen tot een diversiteit aan financiële diensten, zodat zij bijvoorbeeld inkomsten kunnen genereren, zoals wij vandaag hebben gezien. Of dat zij zichzelf kunnen beschermen. Dus niet alleen maar sparen, maar zichzelf ook verzekeren. Ik was niet zo heel lang geleden in Indonesië en ze hebben het daar heel goed gedaan om armoede te bestrijden, maar toch zat dertig of veertig procent net boven de armoedegrens. Als er iets gebeurt, qua gezondheid, of er valt te veel regen, dan zakken die mensen weer onder de armoedegrens. Dus het is niet alleen maar het kunnen genereren van meer inkomsten, maar ook zorgen dat mensen definitief wegblijven van de armoedesituatie. En dat doen we echt wereldwijd”, vertelt ze. Haar motivatie is groot.

Terug naar haar gezin
“Ik geloof echt dat als we de mensen de mogelijkheid geven, zij altijd de kans zullen nemen om iets beters van hun leven te maken. Dat is iets wat ik altijd heb geprobeerd te doen. Het gaat niet om een financiële dienst, dat is een middel. Uiteindelijk is het doel dat het leven van mensen echt beter wordt. Dat ze voor zichzelf kunnen zorgen. En ik wil, net als iedereen, dat het hele land daar beter van wordt. Dat is het uiteindelijke doel”, aldus Máxima. Iets meer dan zestig uur nadat ze aan haar werkbezoek is begonnen, stapt ze weer aan boord van Vietnam Airlines, om de lange nachtvlucht terug naar Europa te maken. Terug naar een volle agenda als koningin en natuurlijk ook naar een gezin, dat ze niet te lang wil missen.