Zieke Herman Koch viert het leven

Als Herman Koch het Amsterdamse restaurant van onze afspraak binnenkomt, herkent uw verslaggever hem niet direct. Niet omdat hij getekend is door zijn ziekte – integendeel – maar door zijn witte baard. “Het is de eerste baard van mijn leven. Ik wilde eens kijken hoe de mensen erop zouden reageren. De reacties zijn goed, maar ik hoor ook: ‘Het maakt je iets ouder.’ Maar ja, so what? Ik ben 71.”

Herman Koch is één van Neerlands best­verkopende auteurs met titels als ‘Finse dagen’, ‘Ga je erover schrijven?’ en ‘Zomerhuis met zwembad’. Zijn allerbekendste boek, ‘Het diner’, werd in meer dan 34 talen vertaald, drie keer verfilmd en verkocht 3 miljoen exemplaren. Nu heeft hij een nieuw boek geschreven met de titel: ‘Luchtplaats’. Natuurlijk willen we het daar met hem over hebben, maar ook over de diagnose die hij in 2020 kreeg van uitgezaaide prostaatkanker, alhoewel hij geen zin heeft in vragen als: “Hoe gaat het nu met je?” of een interview met als titel: ‘Herman Koch ongeneeslijk ziek’.

Veel tijd om niets te doen

Herman kan genieten van het totale nietsdoen. Maar hoe kan het nou dat iemand die zo geniet van het nietsdoen tegelijk ook zo veel boeken schrijft? “Ik ben geen workaholic die de hele dag zit te schrijven. Ik werk twee of drie uur heel geconcentreerd en dan blijft er heel veel tijd over om niets te doen. Nietsdoen is voor mij op de bank zitten en dan juist géén boek of krant lezen. Ik vind het ook heerlijk om mij te verplaatsen met de auto. Als ik in de trein zit, heb ik toch weer de neiging om te gaan lezen. Lopen door de stad vind ik ook ontspannend. Mijn moeder las mij als klein kereltje voor uit de boeken over Beertje Paddington. Dat beertje heeft grote invloed op mij gehad. Paddington is van oorsprong anarchistisch. Hij ging in verzet tegen volwassenen. Met zijn grote verbale begaafdheid wist hij volwassenen uit hun evenwicht te brengen. Zo ben ik ook wel een beetje. Als ik in de klas weer eens mijn vinger opstak, zag ik de docent denken: oh, daar heb je ‘m weer.”

Crimineel en literair talent

“Mijn nieuwste boek ‘Luchtplaats’ kort samengevat: na een leesclub voor gevangenen krijgt Simon Hanson, auteur van internationale bestsellers, verhalen toegestuurd van de zware crimineel Derek L. Hanson herkent direct het literaire talent van de crimineel. Dit resulteert in een boek. Om zijn boek te presenteren krijgt Derek L. weekendverlof om zo aanwezig te kunnen zijn bij de presentatie van zijn boek. Dat korte verlof loopt natuurlijk gruwelijk uit de hand. Ik wil niet beweren dat ‘Luchtplaats’ een kinderboek à la Beertje Paddington is. ‘Luchtplaats’ is een boek waarin de moordenaar bij iedere liquidatie denkt aan een film. De dader zegt letterlijk: ‘Als ik denk aan een film maakt dat de dood eenvoudiger. Dat legt er een glans overheen.’ Dat zie je ook bij veel maffiafilms. Grappig dat jij nu vraagt op welke maffiafilm mijn eigen leven het meest lijkt. Ik denk dat van ‘The Soprano’s’. Veel familie- en gezinssituaties, vriendschappen en toch ook vaak lachen.”

Lees het hele artikel in MAX Magazine editie 51-51. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.