Uit voor de buis

Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid, over historische én actuele gebeurtenissen in ons medialandschap.

De laatste tijd zie ik op de NPO-netten een spotje opduiken met klassieke muziek, springende mensen, wild dirigerende BN’ers, eindigend in de tekst ‘Cultuur maakt ons’. Ze horen bij de nieuwe identiteits­campagne van de AVROTROS die zich sinds 2020 ‘de Omroep van ons’ noemt. Ik weet het niet. Het zal bij de tijd horen en ja, cultuur is het cement van een vrolijke samenleving.

Het maakt van somberaars positivisten, van mopperaars goednieuwsbrengers, maar toch, ik mis de gezelligheid. Neem die slogan van vroeger van de AVRO: ‘Een avondje AVRO dat is uit voor de buis, een avondje AVRO daar voel je je thuis.’ Briljant. Of je nu een fan van die AVRO was of niet, je had toch het gevoel daar heel welkom te zijn. Dat je bij hen echt uit voor de buis was. De AVRO was niet de enige met een opzwepende tekst die je uitnodigde om voor hun avondjes radio of tv te kiezen in de hoop dat je lid werd. Die omroepkrachtkreten gebruikten ze allemaal. Een magische spreuk, die leden – vanaf 1920 eerst als luisteraar en vanaf 1951 als kijker – aan de omroep moest binden. Met een papieren gids als leidraad.

Zowel gids als lid veranderde met de tijd. En dus ook de leuze van die omroep. De Vereeniging van Arbeiders Radio Amateurs, kortweg VARA, die een radiobouwpakket leverde voor die arbeider, kreeg van de concurrentie al snel de bijnaam ‘Van Armoe Rammelt Alles’. Vaak werden die omroepslogans tegen elkaar gebruikt. In de zeventiger jaren kwam diezelfde VARA met een nieuw motto: ‘Je beste vrienden zitten bij de VARA’. Al snel ging de TROS daarmee aan de haal: ‘Je vrienden zitten bij de VARA, het beste zit je bij de TROS’. Die TROS bedacht er wel meer.

Van ‘De programma’s die het hem doen’ in de jaren tachtig, werd het in de negentiger jaren ‘Doe mee met de makers’, om in het nieuwe millennium ‘De Grootste Familie van Nederland’ te worden. De pech was alleen dat die TROS-familie vlak nadat de campagne was gelanceerd, rap uitdunde met het vertrek van grote sterren als Linda de Mol. Er zijn hele mooie slogans bedacht en ook weer een stille dood gestorven. Heerlijk, al die omroeplijfspreuken. Wat mij betreft mogen die omroepen daarom alleen al nog lang blijven. Met MAX voorop, want ‘MAX is er’!