Kruisje

Als klein meisje moest ik overal mee naar toe. Het Rijksmuseum, het Koninklijk Paleis, de Matthäus-Passion.

Mijn moeder wilde koste wat het kost voorkomen dat ik een cultuurbarbaar werd. Niet ieder uitstapje was even geslaagd, maar één gelegenheid bracht me steevast in vervoering: de Nationale Dodenherdenking op de Dam. Ruim anderhalf uur voor de twee minuten stilte stonden we er al. Het lange wachten werd opgevuld met gesprekken over en met de veteranen. Soms over hun missie, vaak over hun uniform en de daarbij behorende onderscheidingen. Dat ze die verdiend hadden, kon geen enkele toehoorder ontgaan. Dat brengt me bij een onderwerp dat blijkbaar erg gevoelig ligt. Ik ontving veel lezersvragen over het uniform van de koning en met name zijn onderscheidingen. Want had hij die eigenlijk wel verdiend? Voor een antwoord op deze vraag heb ik ze stuk voor stuk onder de loep gelegd. Vandaag de dag draagt de koning, als hij in uniform het leger bezoekt, zeven onderscheidingen. Hoe dichter bij het hart, hoe hoger in rang. Helemaal links prijkt het Grootkruis van de Militaire Willemsorde, de hoogste Nederlandse dapperheidsorde. Omdat de onderscheiding wordt uitgereikt in zijn naam, is koning Willem-Alexander grootmeester van de orde en draagt hij dus ook het grootkruis. Voor vier andere onderscheidingen gaat dit principe ook op. Daarnaast draagt de koning het lintje voor Langdurige Dienst als officier en helemaal links prijkt de enige onderscheiding die hij écht zelf verdiend heeft: het elfstedenkruisje. In februari 1986 schaatste Willem-Alexander als W.A. van Buren de tocht der tochten. Blijkbaar is hij nog steeds heel trots op deze prestatie, want zelfs tijdens de inhuldiging prijkte het elfstedenkruisje op zijn borst. Het doet me denken aan prins Claus en zijn kruisje voor de Nijmeegse Vierdaagse. Naar verluidt zei de prins dat het de enige onderscheiding was die hij écht had verdiend. Daarom prijkte het kruisje tijdens zijn bijzetting ook naast zijn kist, tussen de onderscheidingen die hij had gekregen vanwege zijn koninklijke positie. Veelzeggend, nietwaar?

Josine