3 x boekentips door Wim Daniëls

Zoals voor veel mensen geldt, mag ik zelf ook graag biografieën lezen. Een zojuist verschenen nieuwe biografie gaat over het rumoerige leven van Martinus Veltman, die in 1999 de Nobelprijs voor Natuurkunde kreeg, samen met Gerard ’t Hooft, die bij Veltman promoveerde. Ze kregen de prijs voor het ophelderen van de kwantumstructuur van elektrozwakke interacties in de natuurkunde. Nu zou ik dat graag willen toelichten, maar dat kan ik lang niet zo goed als Dirk van Delft doet in ‘Verrek, dat is ’t!’, zoals de biografie over Veltman heet. Die titel had ook ‘Eureka’ kunnen zijn, maar Veltman, overleden in 2021, mocht graag krachtiger uit de hoek komen.

Een andere biografie die me van begin tot einde boeide, is De vele levens van Rosey Pool, van de hand van Lonneke Geerlings. Pool, geboren in 1905 in Amsterdam, was een vrijmoedige en ondernemende vrouw, die zich naarmate haar leven vorderde steeds meer herkende in de poëzie van Afro-Amerikaanse dichters. Ze liet zich door niets en niemand uit het veld slaan. Na tegenslagen wist ze altijd weer een nieuwe weg te bewandelen. Toen ze in de oorlog als Joodse vrouw in Westerbork belandde, slaagde ze erin – “met geluk en lef” – te ontsnappen aan deportatie naar Auschwitz. Geerlings’ biografie is een mooi eerbetoon aan deze toch tamelijk onbekend gebleven strijdbare vrouw.

Over vrouwen die wel in Auschwitz belandden, gaat De kleermaaksters van Auschwitz van Lucy Adlington. De bedoelde Joodse vrouwen moesten in de meest gruwelijke omgeving denkbaar luxe kleding maken voor de nazitop. Het boek brengt zoveel jaar na dato nog weer nieuwe feiten aan het licht over een onbegrijpelijke tijd.