Steeds meermensen kiezen vooreen graf in de natuur

Natuurbegraafplaatsen zijn in opkomst. Steeds meer mensen kiezen voor deze duurzame manier van begraven. “Mijn moeder vond een mooie plek onder een paar bomen en zei: ‘Hier wil ik graag liggen.’

Rijen met grafstenen zul je niet aantreff en op een natuurbegraafplaats. Er zijn geen perkjes, verharde wandelpaden en keurig gemaaid gras. Er komt geen hovenier aan te pas. Sterker nog, waarschijnlijk kun je niet eens zien dat je op een begraafplaats bent, want er is alleen maar de sereniteit en rust van de natuur om je heen.

EEUWIGDURENDE GRAFRUST
Maar waarom zou je kiezen voor een natuurbegraafplaats? Marc Hesp is werkzaam bij Natuurbegraafplaatsen van Waarde met negen locaties verspreid over het land. Voor mensen die deze keuze maken, is bijvoorbeeld eeuwigdurende grafrust belangrijk. In bepaalde religies is dit van grote waarde, zoals in het christendom. Hesp: “Verder hoor je ook vaak dat mensen die deze keuze maken hun nabestaanden niet willen belasten met het onderhouden van een graf. Dat geeft ze een gevoel van rust; je hebt alles al geregeld. Ook heb je de mogelijkheid om je eigen plek te kiezen. En je betaalt tot slot maar eenmalig een bedrag, dat gemiddeld rond de vierduizend euro ligt. In het algemeen is een plek op een natuurbegraafplaats goedkoper, als je alle kosten meetelt.”

‘HET GEEFT ME TROOST’
Fleur heeft van dichtbij een natuurbegrafenis meegemaakt, toen haar moeder aan kanker overleed. Haar moeder koos bewust voor een natuurbegraafplaats en is samen met haar dochter een plek gaan uitzoeken. “Mijn moeder vond een mooie plek onder een paar bomen en zei: ‘Hier wil ik graag liggen.’” Helaas overleed ze al een paar weken na het bezoek aan de natuurbegraafplaats. Fleur zaagde een schijf van een boom uit het gebied en graveerde daarop ‘Mamsie’ met een hartje. “Dat had mijn moeder mij specifi ek gevraagd.” Fleur is blij met de plek waar haar moeder ligt begraven. “Iedere keer als ik hier kom, is de natuur weer anders. Soms zijn er ook bloemen. Je wilt alles tot je nemen en zo zie je ook de seizoensveranderingen. Ook dat geeft troost. Het mooie is dat dit altijd blijft.”

NATUURBEHEER EN -BEHOUD
Bij natuurbegraafplaatsen als die van Van Waarde draait alles om beheer en behoud van natuur, dat mensen de natuur weer meer leren waarderen. Hesp legt uit: “Het uitgangspunt is dat het graf helemaal opgaat in de natuurlijke omgeving. In feite is de natuurbegraafplaats dus een middel om de natuur te kunnen beheren. Je gebruikt alleen natuurlijke materialen en er zijn geen blijvende grafmonumenten. Wel kun je het graf markeren met een boomschijf. Maar ook die vergaat na verloop van tijd. Nabestaanden krijgen de coördinaten door om altijd te weten waar iemand ligt.”

EEUWIGDUREND
Het eeuwigdurend grafrecht is volgens Hesp een zekerheid dat deze plek altijd natuur blijft. “Er kan dus nooit een andere bestemming voor komen. Momenteel is veel in het nieuws dat buitenlandse bedrijven natuur willen opkopen om vakantieparken neer te zetten. Maar ons doel is dat hier nooit iets anders komt dan fl ora en fauna. Ook niet onbelangrijk: de opbrengsten van de grafrechten gaan naar natuurbeheer voor nu en in de toekomst.”

TROOSTENDE WERKING
Natuurbegraven is vooral de laatste jaren sterk in opkomst. De oudste natuurbegraafplaats ‘Westerwolde’ dateert van 1955 en staat op de Veluwe in Assel (Hoog Soeren). Wie op internet zoekt, vindt dat er inmiddels ruim dertig te vinden zijn door het hele land. Hesp beaamt dat er recent meer mensen kiezen voor een dergelijke laatste rustplaats. “De natuur heeft een troostende werking en kracht. Als je hier komt, helpt de natuur een handje mee met je rouwverwerking.” Bij de meeste natuurbegraafplaatsen is er ook ruimte voor afscheid en ceremonie. “De manier waarop verschilt per natuurbegraafplaats. Koningsakker in Arnhem heeft een prachtig ontvangsthuis, in het Achterhoekse Vorden is er een boskapel in de open lucht. Er is altijd wel een afscheid te organiseren in de buurt.”

MOOIE OMGEVING
Hesp vindt het mooi dat mensen zo verrast zijn door de begraafplaatsen. “Ze realiseren zich vooraf niet dat je echt in een natuurgebied terechtkomt en dat het meer is dan alleen begraven worden. Je kan er prachtig wandelen of gewoon zitten en genieten van de omgeving.” Fleur: “Tot nu toe heeft iedere keer dat ik bij mijn moeder geweest ben, door de bomen een zonnestraal op mijn gezicht geschenen. Soms maar heel even. Dan denk ik: dat is mijn moeder. En dat voelt heel goed.”