Live voetbal met vertraging

Leuke video- en audiofragmenten: google op ‘Vincent Bijlo en EK 1988’ (grappig college over het radiocommentaar), op ‘Nederland België 1973’ (Polygoonverslag van de derby der lage landen) en op ‘Theo Koomen Feyenoord en AC Milan’ (mooi verslag van deze in 1969 gespeelde wedstrijd).

Nog even en dan is Nederland weer oranje gekleurd. Dat was bij de start van het EK voetbal voor mannen in 1960 wel anders. Nederland deed zelfs helemaal niet mee. Ook grote sportlanden als West-Duitsland en Frankrijk zagen er geen voetbalbrood in. Slechts vier landen – Frankrijk, Hongarije en de toenmalige staten Sovjet-Unie en Joegoslavië – streden in het eindtoernooi om de Delaunay-beker, vernoemd naar een Franse oud-scheidsrechter. Hij besloot te stoppen nadat hij een bal in het gezicht had gekregen, zijn fluitje inslikte en twee tanden verloor. Hij was het die in 1927 opperde een EK te houden. In 1960 kreeg hij zijn gelijk. En een eigen beker dus. Van dat eerste EK is weinig in ons archief te vinden. ‘Sport in Beeld’ was nog maar een jaar oud, ‘Studio Sport’ zou pas negen jaar later het studiolicht zien. De interesse voor dat Europees toernooi zou snel veranderen.

Dat had ook te maken met de meeslepende commentaren. Legendes als Herman Kuiphof (“Zijn we er toch weer ingetuind.”), Theo Koomen (“Moedertje, moedertje.”), Koen Verhoeff, Theo Reitsma, Evert ten Napel, Hugo Walker (“Komt dat schot!”), Bert Nederloff en natuurlijk Jack van Gelder (“Dennis Bergkamp, Dennnis Bergkamp, Dennis Bergkaaamp!”). De stemmen uit de radio brachten de luisteraar naar grote hoogten. Ik plaatste die radioroeptoeter dan ook naast de tv, waarvan ik het geluid uitzette. Dat gaat niet meer. Het ‘twee-in-één’-pakket van mijn provider is vooral een ‘twee-uiteen’-pakket. Liepen radio en tv in het analoge tijdperk nog op de seconde synchroon, in het digitale tijdperk is live niet echt live meer. Tegenwoordig juichen de buren eerder dan wij. We gaan maar bij hen kijken, want niemand houdt van live voetbal met vertraging.

Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid, over historische én actuele gebeurtenissen in ons medialandschap.