Eeuwigdurend grafrecht, bestaat dat?

Het eeuwige leven bestaat niet. Maar bestaan er wel eeuwig durende rechten? Juist in de begrafeniswereld is dit een regelmatig terugkerende vraag. Vaak gaat het dan om de looptijd van een grafrecht.

Een voorbeeld is de kwestie die mevrouw Van der Bent aan ons voorlegde na het recente overlijden van haar
moeder. Haar laatste wens was geweest dat de urn met daarin haar as zou worden bijgezet op het graf van haar zoon Siepie, die in 1968 op achtjarige leeftijd was overleden na een noodlottige val van de trap. Voor zo’n bijzetting is toestemming nodig van de begraafplaatsbeheerder. In dit geval was dat de gemeente. Deze gaf aan dat de urn alleen kon worden bijgezet als er ‘grafrust’ heerst op het graf. Daarvan is sprake als er een grafrecht is gevestigd dat nog minimaal tien jaar duurt. Geen probleem, dacht mevrouw Van der Bent, want zij was in het bezit van een akte waarop staat dat het grafrecht voor onbepaalde tijd is afgegeven. Kon zij ervan uitgaan dat ‘voor onbepaalde tijd’ hetzelfde is als ‘voor altijd’? Een belangrijke vraag, want het verlengen van het grafrecht met tien jaar zou ruim 1.500 euro kosten. Mevrouw Van der Bent kon dit niet betalen.

Niets is echt voor eeuwig

Een grafrecht geeft de rechthebbende het recht om een stukje begraafplaatsgrond te gebruiken. In feite huurt de rechthebbende de grond waarin het graf zich bevindt. Zolang als deze huur­termijn loopt, mag het graf niet geruimd worden. Een grafrecht dat is afgegeven voor onbepaalde tijd, is inderdaad voor altijd. Toch kunnen zich omstandigheden voordoen die maken dat het grafrecht eindigt. De begraafplaats kan in zijn geheel ophouden te bestaan, het graf is langdurig niet onderhouden of de rechthebbende is overleden en er meldt zich geen erfgenaam als nieuwe rechthebbende. U ziet: ook in het begrafenissenrecht is niets écht voor eeuwig. Mevrouw Van der Bent had het graf van Siepie altijd keurig verzorgd. Met de akte in de hand kon de gemeente daardoor snel overtuigd worden. Het grafrecht hoefde niet verlengd te worden, de grafrust was als het ware weergekeerd. Binnenkort kan mevrouw Van der Bent de urn van haar moeder bijzetten en heeft ze eindelijk de rust om te rouwen.

TIPS:

• Een grafrecht wordt vastgelegd in een akte. Bewaar deze goed, vaak wordt de akte na tientallen jaren ineens een belangrijk bewijsstuk!
• Laat uw erfgenamen weten waar ze de akte kunnen vinden. Als u als recht­hebben­de overlijdt en niemand meldt zich bij de begraafplaatsbeheerder, vervalt na verloop van tijd het grafrecht. Het graf mag dan geruimd worden.